• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سَلّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سَلل (به فتح سین) و سَلّ (به فتح سین) از واژگان نهج البلاغه به معنای کشیدن است. این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند: اِنسلال (به کسر الف) به معنای خارج شدن و تَسَلّل (به فتح تاء و سین) به معنای مخفیانه خارج شدن و سُلالَه (به ضم سین) به معنای کشیده شده، خلاصه و فرزند که از کشیده می‌شود. هفت مورد از این واژه در نهج البلاغه آمده است.



سَلل و سَلّ به معنای کشیدن آمده است، مثل کشیدن شمشیر از غلاف یا کشیدن موی از خمیر و کشیدن چیزی از خانه به طریق دزدی و نحو آن.


امام علی (علیه‌السلام) در حکمت ۳۴۹ فرماید «وَ مَنْ سَلَّ سَيْفَ الْبَغْيِ قُتِلَ بِهِ» «هر کس شمشیر ظلم را از غلاف بر کشد با آن کشته می‌شود.» (شرح‌های حکمت: ) و در حکمت ۱۷۹ فرموده: «اللَّجاجَةُ تَسُلُّ الرَّأْيَ» «لجاجت و شدت خصومت رای انسان را از حق بودن کنار می‌کشد.» (شرح‌های حکمت: )
انسلال به معنای خارج شدن چنانکه حضرت امیر به دنیا خطاب کرده و می‌فرماید: «قَدِ انْسَلَلْتُ مِنْ مَخالِبِكِ» (من از چنگال تو رهايى يافته) (شرح‌های نامه: )
تسلّل به معنای مخفیانه خارج شدن، در نامه ۷۰ به سهل بن حنیف فرماندار مدینه می‌نویسد: «... فَقَدْ بَلَغَنِي أَنَّ رِجَالاً مِمَّنْ قِبَلَكَ يَتَسَلَّلُونَ إِلَى مُعَاوِيَةَ، فَلاَ تَأْسَفْ عَلَى مَا يَفُوتُكَ مِنْ عَدَدِهِمْ» «خبر رسید که مردانی از نزد تو مخفیانه به طرف معاویه خارج می‌شوند از فوت آنها متاسف مباش.» (شرح‌های نامه: )
سلاله به معنای کشیده شده، خلاصه و فرزند که از انسان کشیده می‌شود، خطاب به انسان فرماید: «أَيُّها الْـمَخْلوقُ السَّوِيُّ... بُدِئْتَ (مِنْ سُلالَة مِنْ طِين)، وَ وُضِعْتَ (في قَرَار مَكين» «ای مخلوق مستوی الخلقه که از چکیده و خلاصه گل آفریده شده و در قرارگاه متمکن (رحم) گذاشته شده‌ای.» (شرح‌های خطبه: )


هفت مورد از واژه سلل در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۴۷.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۳۹۷.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۴۱۸.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۵۹، حکمت ۳۳۹.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۲۳۵، حکمت ۳۴۹.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۵۳۶، حکمت ۳۴۹.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۲۳، حکمت ۳۴۹.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۹۹.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۰۰.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۴، ص۷۸۳.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۴۳۳.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۲۶۵.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۱۷، حکمت ۱۶۹.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۹۴، حکمت ۱۷۹.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۱، حکمت ۱۷۹.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۷۹، حکمت ۱۷۹.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۷۳.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۷۳.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۳، ص۴۲۱.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۲۵۵.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۴۱۲.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۸۱، نامه ۴۵.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۸۲، نامه ۴۵.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۱۹، نامه ۴۵.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۵۵، نامه ۴۵.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۶۸.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۹۲.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۰، ص۲۱۹.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۱۲۲.    
۳۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۶، ص۲۹۲.    
۳۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۵۸، نامه ۷۰.    
۳۲. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۴۴، نامه ۷۰.    
۳۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۶۱، نامه ۷۰.    
۳۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۲۱، نامه ۷۰.    
۳۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۷۷.    
۳۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۷۸.    
۳۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۱، ص۳۶۸.    
۳۸. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۹۴.    
۳۹. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۵۲.    
۴۰. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۵۸، خطبه ۱۶۳.    
۴۱. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۸۳، خطبه ۱۵۸.    
۴۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۳۳، خطبه ۱۶۳.    
۴۳. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۵۷، خطبه ۱۶۳.    
۴۴. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۸.    
۴۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۸.    
۴۶. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۳۲۷.    
۴۷. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۲۵.    
۴۸. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۵۸.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سلل»، ج۱، ص۵۴۷.    






جعبه ابزار