• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سَفیف (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: پرواز.


سَفَف (به فتح سین و فاء) و سَفیف (به فتح سین و کسر فاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای پرواز پرنده در روی زمین است.
این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج‌البلاغه به‌کار رفته است، مانند:
اَسفاف پائین آمدن آن که گوئی پاهایش به زمین می‌رسد.
سَفائف (به فتح سین و فاء) جمع سفیفه به معنای منسوجات است.
چهار مورد از این واژه در «نهج‌البلاغه» آمده است.



سَفَف و سَفیف به معنای پرواز پرنده در روی زمین و اَسفاف پائین آمدن آن که گوئی پاهایش به زمین می‌رسد، به طور کنایه در انسان نیز به کار رود.
«سفّ الطائر سفیفا: مرّ علی وجه الارض... و اسفّ: دنا من الارض...» سَفائف جمع سفیفه به معنی منسوجات است، چون سفیف به معنی بافتن نیز آمده است: «سَفّ الخَوص: نَسجه.»


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار فته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - أَسفَفْتُ - خطبه ۳ (شورای عمر)

امام علی (علیه‌السلام) در جریان شورای شش نفری عمر بن الخطاب که در خطبه شقشقیه از آن می‌نالد فرموده: چون عمر از دنیا رفت خلافت را در جماعتی قرار داد که به گمان او من یکی از آنها را هستم.
«لكِني أَسفَفْتُ إِذْ أَسَفّوا، وَ طِرْتُ إِذْ طاروا.»
«امّا من پائین آمدم آن‌گاه که آن‌ها پائین آمدند و پرواز کردم آن‌گاه که آن‌ها پرواز کردند.» یعنی در فراز و نشیب آن‌ها قرار گرفتم.

۲.۲ - أَسَفَّ - خطبه ۹۰ (ابرها)

درباره ابر فرموده:
«أَرْسَلَهُ سَحّاً مُتَدارَكاً، قَدْ أَسَفَّ هَيْدَبُهُ.»
«آن‌را پی در پی متلاحق فرستاد که گوشه و دامنش پائین آمده است.» هیدب بر وزن جعفر است.

۲.۳ - سَفائِفَ - خطبه ۱۶۰ (وصف داود نبی)

در وصف حضرت داود (علیه‌السلام) فرموده:
«فَلَقَدْ كانَ يَعْمَلُ سَفائِفَ الْخُوصِ بِيَدِهِ.»
«آن حضرت بافته‌های ورق خرما را با دست خود می‌بافت.» که در (خوص) گذشت.
(ببینید: خوص)


چهار مورد از واژه سفف در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۳۶.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۷۱.    
۳. جمعی از نویسندگان، المعجم الوسیط، ج۱، ص۴۳۴.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۳، خطبه ۳.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۳۰، خطبه ۳.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۹، خطبه ۳.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۹، خطبه ۳.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۴.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۲۱.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۳۶۰.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۳، ص۷۴.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۱۸۴.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۰۰، خطبه ۹۰.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۷۵، خطبه ۸۹.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۱۳۳، خطبه ۹۱.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۱، خطبه ۹۱.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۱.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۶۹.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۱۵۶.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۱۴.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۴۴۳.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۴۶، خطبه ۱۶۰.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۷۳، خطبه ۱۵۵.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۲۷، خطبه ۱۶۰.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۴۷، خطبه ۱۶۰.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۱۲.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۲۳۶.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۳۶۹.    
۲۹. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۳۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سفف»، ج۱، ص۵۳۶.    






جعبه ابزار