• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سراقة بن مرداس بارقی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابوعمر سراقة بن مرداس بارقی ازدی یمانی عراقی (م ۷۹ هـ)، از شاعران عراق در قرن اول هجری قمری بود که پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را درک کرده و در جنگ یرموک نیز حضور داشته و با مختار ثقفی مبارزه کرده است.


ابوعمر سراقة بن مرداس بن اسماء بارقی ازدی یمانی عراقی، در اصل یمنی بود
[۱] زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۳، ص۸۰.    
و در عراق زندگی می‌کرد.
[۲] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۲۲.
او را سراقه اصغر می‌خواندند.
[۳] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۵، ص۴۰۷.    

وی از شاعران عراق در سده اول بود
[۴] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۹، ص۱۱.    
[۵] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۵، ص۸۳.    
که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را درک کرد و در یرموک نیز حضور داشت.
[۶] ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۶، ص۷۳.

حجاج بن علی بارقی از وی روایت نموده است.
[۷] طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ج۶، ص۵۵.    

او شاعری ظریف، خوش‌سخن و نزد امرا محبوب بود.
[۸] جمحی، محمد بن سلّام، طبقات فحول الشعراء، ج۲، ص۴۳۹.    
[۹] ابن‌سلام جمحی، محمد بن سلام، طبقات الشعراء، ص۱۰۵.
او و جریر همدیگر را مورد هجو قرار دادند.
[۱۰] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۵، ص۴۰۷.    
[۱۱] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۶، ص۳۱۵.    


سراقه از جمله کسانی است که با مختار ثقفی به مبارزه پرداخت. یاران مختار او را اسیر کردند و نزد وی بردند، ولی مختار او را آزاد کرد و پس از آن به دمشق گریخت و سپس با بشر بن مروان به عراق بازگشت.
[۱۲] ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۲۰، ص۱۵۶.    
[۱۳] ابن‌منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۹، ص۲۱۳.    
به گفته ابن‌عبدربّه، سراقه سه بار به دست نیروهای مختار اسیر و هر سه بار نیز آزاد شد.
[۱۴] ابن‌عبدربه، احمد بن محمد، العقد الفرید، ج۲، ص۴۳.    
هنگامی که حجاج بن یوسف فرماندار عراق شد، مورد هجو وی قرار گرفت. حجاج وی را احضار کرد، ولی او به شام گریخت.
[۱۵] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۴، ص۲۰۷.    


سراقه سال ۷۹ هـ در شام درگذشت.
[۱۶] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۴، ص۲۰۷.    


از سراقه دیوان شعری بر جای مانده که حسین نصار آن‌را تحقیق و شرح کرده است.
[۱۷] زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۳، ص۸۱.    


برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۱۸] ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۶، ص۷۱.
[۱۹] دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۳، ص۳۴۸۲.
[۲۰] ابن‌اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۱، ص۱۰۷.    


۱. ↑ زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۳، ص۸۰.    
۲. ↑ سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۲۲.
۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۵، ص۴۰۷.    
۴. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۹، ص۱۱.    
۵. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۵، ص۸۳.    
۶. ↑ ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۶، ص۷۳.
۷. ↑ طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ج۶، ص۵۵.    
۸. ↑ جمحی، محمد بن سلّام، طبقات فحول الشعراء، ج۲، ص۴۳۹.    
۹. ↑ ابن‌سلام جمحی، محمد بن سلام، طبقات الشعراء، ص۱۰۵.
۱۰. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۵، ص۴۰۷.    
۱۱. ↑ بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۶، ص۳۱۵.    
۱۲. ↑ ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۲۰، ص۱۵۶.    
۱۳. ↑ ابن‌منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۹، ص۲۱۳.    
۱۴. ↑ ابن‌عبدربه، احمد بن محمد، العقد الفرید، ج۲، ص۴۳.    
۱۵. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۴، ص۲۰۷.    
۱۶. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۴، ص۲۰۷.    
۱۷. ↑ زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۳، ص۸۱.    
۱۸. ↑ ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۶، ص۷۱.
۱۹. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۳، ص۳۴۸۲.
۲۰. ↑ ابن‌اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۱، ص۱۰۷.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۳۵۸، برگرفته از مقاله «ابوعمر سراقة بن مرداس بارقی».


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 79 (قمری) | شاعران صدر اسلام | شاعران عراقی | شاعران عرب قرن 1 (قمری) | شرکت‌کنندگان در جنگ یرموک
جعبه ابزار