• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سبّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: سبّ (مفردات نهج البلاغه (جلد ۱))
مقالات مرتبط: سبّ (مفردات‌قرآن)، سبّ.


سَبّ (به فتح سین و تشدید باء) از واژگان نهج البلاغه به معنای دشنام است. این کلمه هفت بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


سَبّ
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۱۰.    
[۲] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۸۰.    
به معنای دشنام است. «السبّ الشتم» بعضى دشنام شديد و دردناک گفته‌اند.
[۳] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۲، ص۶۰۹.    


حضرت علی (علیه‌السلام) در سفارشات جنگى فرموده: «وَلاَ تُجْهِزُوا عَلَى جَرِيح لاَ تَهِيجُوا النِّسَاءَ بِأَذىً وَإِنْ شَتَمْنَ أَعْرَاضَكُمْ وَسَبَبْنَ أُمَرَاءَكُمْ»
[۴] السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۹۹، نامه ۱۴.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۶، نامه ۱۴.    
[۶] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۷۳، نامه ۱۴.    
«آدم زخمى را نكشيد، زنان را ناآرام نمایيد هر چند كه عرض شما را فحش دهند و اميرانتان را ناسزا گويند.»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۸۳، نامه ۱۴.    
[۸] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۵۶.    
(شرح‌های نامه:
[۹] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۵۸.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۹، ص۱۸۴.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۱۶۵.    
[۱۲] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۲۸.    
)
در جای دیگر فرموده‌اند: «إِنَّمَا هُوَ سَبٌّ بِسَبٍّ»
[۱۳] السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۸۲، حکمت ۴۱۰.    
[۱۴] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۲۵۴، حکمت ۴۲۰.    
[۱۵] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۵۰، حکمت ۴۲۰.    
(جواب دشنام دشنام است.)
[۱۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۴۳، حکمت ۴۲۰.    
[۱۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۵۴.    
(شرح‌های حکمت:
[۱۸] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۵۴.    
[۱۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۵، ص۳۹۰.    
[۲۰] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۵۰۰.    
[۲۱] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۶۳.    
) كه در «رويد» گذشت.
(ببینید: روید (مفردات‌نهج‌البلاغه))

حضرت می‌فرماید: «أَمَّا السَّبُّ فَسُبُّونِي»
[۲۲] السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۱۷، خطبه ۵۶.    
[۲۳] عبده، محمد،نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۰۱، خطبه ۵۷.    
[۲۴] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۹۲، خطبه ۵۷.    
(بدگويى را در هنگام اجبار دشمن، به شما اجازه مى‌دهم.)
[۲۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۱۹، خطبه ۵۷.    
[۲۶] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۱۹.    
(شرح‌های خطبه:
[۲۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۲۳.    
[۲۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۲، ص۶۴۴.    
[۲۹] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۴۰.    
[۳۰] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۴.    
) در «برء» تشريح شد.
(ببینید: برء (مفردات‌نهج‌البلاغه))

«لِمَسَبَّة»
[۳۱] السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۶۳، نامه ۷۴.    
[۳۲] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۴۸، نامه ۷۴.    
[۳۳] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۶۴، نامه ۷۴.    
(دشنام دادن.)
[۳۴] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۲۵، نامه ۷۴.    
[۳۵] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۸۹.    
(شرح‌های نامه:
[۳۶] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۸۹.    
[۳۷] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۱، ص۴۱۲.    
[۳۸] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۴۰۴.    
[۳۹] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۶۶.    
)

این کلمه هفت بار در نهج‌ البلاغه آمده است.

۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۱۰.    
۲. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۸۰.    
۳. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۲، ص۶۰۹.    
۴. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۹۹، نامه ۱۴.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۶، نامه ۱۴.    
۶. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۷۳، نامه ۱۴.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۸۳، نامه ۱۴.    
۸. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۵۶.    
۹. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۵۸.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۹، ص۱۸۴.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۱۶۵.    
۱۲. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۲۸.    
۱۳. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۸۲، حکمت ۴۱۰.    
۱۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۲۵۴، حکمت ۴۲۰.    
۱۵. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۵۰، حکمت ۴۲۰.    
۱۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۴۳، حکمت ۴۲۰.    
۱۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۵۴.    
۱۸. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۵۴.    
۱۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۵، ص۳۹۰.    
۲۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۵۰۰.    
۲۱. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۶۳.    
۲۲. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۱۷، خطبه ۵۶.    
۲۳. ↑ عبده، محمد،نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۰۱، خطبه ۵۷.    
۲۴. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۹۲، خطبه ۵۷.    
۲۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۱۹، خطبه ۵۷.    
۲۶. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۱۹.    
۲۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۲۳.    
۲۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۲، ص۶۴۴.    
۲۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۴۰.    
۳۰. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۴.    
۳۱. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۶۳، نامه ۷۴.    
۳۲. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۴۸، نامه ۷۴.    
۳۳. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۶۴، نامه ۷۴.    
۳۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۲۵، نامه ۷۴.    
۳۵. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۸۹.    
۳۶. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۸۹.    
۳۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۱، ص۴۱۲.    
۳۸. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۴۰۴.    
۳۹. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۶۶.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سبّ»، ج۱، ص۵۱۰.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 410 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 56 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 14 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 74 نهج البلاغه
جعبه ابزار