سبقت بر خدا (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در
آیات قرآن به تلاشی برخی بندگان به
سبقت بر خداوند اشاره شده است.
توجّه به شنوايى و آگاهى خداوند، مانع
پيشى گرفتن بر او:
«... لا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ ... إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ؛
اى كسانى كه
ایمان آورده‌ايد! چيزى را بر خدا وپيامبرش مقدّم نداريد (و از آنها
پيشى مگيريد)، و
تقوای الهی پيشه كنيد كه خداوند شنوا و داناست.»
مؤمنان، مورد نهى خدا، از
پيشى گرفتن بر او:
«يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ ...؛
اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! چيزى را بر خدا وپيامبرش مقدّم نداريد و از آنها
پيشى مگيريد)، و تقواى الهى
پيشه كنيد كه خداوند شنوا و داناست.»
سبقت
گرفتن بر خدا، در نظام هستى، از پندارهاى
باطل و قضاوتهاى نادرست
بدکاران:
«أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئاتِ أَنْ يَسْبِقُونا ساءَ ما يَحْكُمُونَ؛
آيا كسانى كه اعمال بد انجام مى‌دهند گمان كردند بر ما
پيشى خواهند
گرفت (و چيره خواهند شد)؟! چه بد
داوری مى‌كنند!»
ناتوانان در سقت بر خدا عبارتند از:
ناتوانى
کافران، در سبقت بر خدا، در جهان تكوين:
«وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا سَبَقُوا إِنَّهُمْ لا يُعْجِزُونَ؛
كسانى كه كافر شدند گمان نكنند با اين اعمال،
پيش برده‌اند، آنها هرگز نمى‌توانند از قلمرو و
کیفر ما بيرون روند!»
ناتوانى
بندگان، از سبقت بر خدا، در تقدير امور:
۱. «نَحْنُ قَدَّرْنا بَيْنَكُمُ الْمَوْتَ وَ ما نَحْنُ بِمَسْبُوقِينَ • عَلى أَنْ نُبَدِّلَ أَمْثالَكُمْ وَ نُنْشِئَكُمْ فِي ما لا تَعْلَمُونَ؛
ما در ميان شما
مرگ را مقدّر ساختيم؛ و هرگز كسى بر ما
پيشى نمى‌گيرد. تا شما را به صورت ديگرى تبديل كرده و در جهانى كه نمى‌دانيد آفرينشى تازه بخشيم! »
۲. «فَلا أُقْسِمُ بِرَبِّ الْمَشارِقِ وَ الْمَغارِبِ إِنَّا لَقادِرُونَ عَلى أَنْ نُبَدِّلَ خَيْراً مِنْهُمْ وَ ما نَحْنُ بِمَسْبُوقِينَ؛
سوگند به پروردگار مشرق‌ها و مغرب‌ها كه ما قادريم، كه جاى آنان را به كسانى بدهيم كه از آنها بهترند؛ و ما هرگز مغلوب نخواهيم شد.»
ناتوانى
قارون، از
پيشى گرفتن بر خدا:
«وَ قارُونَ وَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مُوسى بِالْبَيِّناتِ فَاسْتَكْبَرُوا فِي الْأَرْضِ وَ ما كانُوا سابِقِينَ؛
و قارون و فرعون و هامان (را نيز هلاك كرديم)؛
موسی با دلايل روشن به سراغشان آمد، امّا آنان در
زمین تكبر ورزيدند، ولى نتوانستند بر خدا
پيشى گيرند.»
عجز
فرعون، از
پيشى گرفتن بر خداوند:
«وَ قارُونَ وَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مُوسى بِالْبَيِّناتِ فَاسْتَكْبَرُوا فِي الْأَرْضِ وَ ما كانُوا سابِقِينَ؛
و قارون و فرعون و هامان (را نيز هلاك كرديم)؛ موسى با دلايل روشن به سراغشان آمد، امّا آنان در زمين
تکبر ورزيدند، ولى نتوانستند بر خدا
پيشى گيرند.»
ناتوانى
هامان، از سبقت بر خداوند:
«وَ قارُونَ وَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مُوسى بِالْبَيِّناتِ فَاسْتَكْبَرُوا فِي الْأَرْضِ وَ ما كانُوا سابِقِينَ؛
و قارون و فرعون و هامان (را نيز هلاك كرديم)؛ موسى با دلايل روشن به سراغشان آمد، امّا آنان در زمين تكبر ورزيدند، ولى نتوانستند بر خدا
پيشى گيرند.»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۵، ص۵۳۲، برگرفته از مقاله «سبقت بر خدا».
