سال ۶۶ هجری قمری، شصت و ششمین سال از قرن ۱ قمری مصادف با سال ۶۴ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: آغاز حرکت مختار ثقفی با همراهی ابراهیم بن مالک اشتر، شروع ساخت «قبة‌الصخره» و بنایمسجدالاقصی، وقوع نبرد نهر خازر و درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور مانند عبیدالله بن زیاد و ... .
• توابین پس از کشته شدن پیشوایشان، سلیمان بن صرد، به مختار ثقفی پیوستند. ابراهیم بن مالک اشتر و قبیله‌اش نیز به این جمع ملحق شدند. • رومیان، از سرگرمی عبدالملک بن مروان به جنگ‌های داخلی استفاده کرده و متمردان را به غارت شهرهای ساحلی لبنان تحریک نمودند. از این‌رو، عبدالملک برای جلوگیری از حملات عناصر وابسته به روم، صلحی را به مدت پنج سال با رومی‌ها منعقد کرد که بر اساس آن، هزار دینار در هر جمعه به آنان بپردازد و خراج قبرس و ارمنستان را عادلانه و به‌طور مساوی با ایشان تقسیم کند. امپراتور روم نیز برای اجرای قرارداد صلح، مزدوران خود را به ارمنستان و تراکیا تبعید کرد. • عبدالملک بن مروان ساختن «قبة‌الصخره» و بنایمسجدالاقصی را آغاز کرد. • قحطی و وبای گسترده در مصر و شام.
• نبرد نهر خازر: عبیدالله بن زیاد پس از جنگ با توابین و پیروزی بر آنان، حرکت خویش را به سمت عراق از سر گرفت و مختار، سپاهی به فرماندهی ابراهیم بن مالک اشتر به جنگ او فرستاد. دو سپاه در کنار رودخانه خازر (بین اربیل و موصل) با هم روبرو شدند. سرانجام، ابراهیم بن اشتر به پیروزی رسید و ابن زیاد و حصین بن نمیر در این نبرد کشته شدند. • خوارج نجدات (پیروان نجدة بن عامر) نفوذ خویش را بر یمن، حضرموت و یمامه گسترش دادند و بر عمان و بحرین استیلا یافتند.
