سال ۵۸۱ هجری قمری، هشتاد و یکمین سال از قرن ۶ قمری و مصادف با سال ۵۶۴ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: درگذشت حاکم ایوبی حمص و جانشینی پسرش، درگذشت حاکم ارتقیه کیفا و آمد و جانشینی پسرش، تاسیس دولت ارتقیه در برخی از نواحی دیاربکر از بلاد روم، پیوستن امرای ارتقی به ایوبیان، درگذشت پادشاه بیت المقدس و جانشینی خواهرزاده‌اش، حمله صلاح‌الدین ایوبی به موصل، بازپس‌گیری شهر بجایه به دست موحدون، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور دیگر مانند: ابن دهان موصل و ... .
- درگذشت ناصرالدین محمدبن اسدالدین شیرکوه و جانشینی پسرش صلاح‌الدین شیرکوه ثانی. - درگذشت نورالدین محمدبن قرا ارسلان بن داود و جانشینی پسرش ملک صالح قطب‌الدین سقمان ثانی. - عمادالدین ابوبکر بن قراارسلان بن داود بن سقمان در خرتبرت (خرپوت) حکومت می‌کند و دولت ارتقیه را در آنجا تأسیس می کند. - پس از مرگ نورالدین محمدبن قراارسلان، امیر قلعه‌های کیفا و آمد و درگذشت قطب الدین ایلغازی، امیر ماردین، جانشینشان امرای ارتقیه به اطاعت صلاح‌الدین درآمدند. بدین ترتیب جزیره و نواحی آن به قلمرو صلاح‌الدین افزوده شد. او با سرزمین شام و مصر یکپارچه زیر پرچم ایوبیان قرار گرفت و امرای ارتقی، کارگزاران ایوبیان شدند. - درگذشت بالدوین چهارم، پادشاه بیت المقدس و جانشینی خواهرزاده اش بالدوین پنجم. - درگذشت اندرونیکوس کومنن اول و جانشینی کومنن دوم.
- صلاح‌الدین، موصل را به محاصره در می‌آورد؛ ولی شهر مقاومت می‌کند و تسلیم او نمی‌شود؛ سپس میان حاکم آن، عزالدین مسعود بن مودود، و صلاح‌الدین پیمان صلحی بسته می‌شود مبنی بر اینکه عزالدین تابع صلاح‌الدین گردد و در موصل و توابع آن، نام سلاجقه از خطبه‌ها حذف و به نام وی خوانده شود و سکه نیز به نام او باشد. - موحدون شهر بجایه را از علی بن اسحاق بن غانیه بازپس می‌گیرند. وی از یک سال پیش این شهر و شهرهای دیگر افریقیه را تصرف کرده بود. موحدون او را از آن شهرها می‌رانند.
