سال 366 هجری قمری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در سال سیصد و شصت و شش هجری قمری، رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند:غلبه
فاطمیان بر
قرمطیان در
دمشق، لشکرکشی
سبکتکین به هندوستان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور مانند: خلیفه
مستنصر حکم و ... .
- درگذشت خلیفه مستنصر حکم (دوم) اموی اندلسی.
- جعفر بن عثمان مصحفی و محمد بن ابوعامر وزیر و سردار غالب ناصری، حاکم شهر سالم برای تأمین خواسته ملکه صبح بشکنسی همسر حکم و به قدرت رسیدن هشام پسر ملکه، متفقاً و با برنامه پیشین، عبدالرحمان ناصر (کاندیدای خلافت) را می‌کشند. با هشام بن حکم پانزده ساله بیعت می‌کنند و به مؤیدبالله ملقب می‌شود. ملکه صبح به نیابت از پسرش متصدی امر حکومت می‌شود، و وزیر وی، ابن ابی عامر نیز او را در این کار کمک می‌کند.
- مرگ سلطان ابوصالح، منصور بن نوح سامانی سلطان خراسان و ماوراءالنهر و جانشینی پسرش نوح (دوم) و ملقب شدن وی به منصور دوم.
- پس از کشته شدن حسن (اعصم)، پسرش ابویعقوب، یوسف رهبری قرمطیان را بر عهده می‌گیرد. و چون می‌میرد، شورایی متشکل از پنج نفر از بزرگان قرمطی جانشین وی می‌شوند.
- غلبه فاطمیان بر قرمطیان در دمشق: عزیز فاطمی خود برای جنگ با البتکین و قرمطیان و رهانیدن دمشق از دست آنها، به جنگ آنان می‌رود. دو سپاه نزدیک رمله با هم روبه رو و درگیر جنگی سنگین می‌شوند که طی آن تعداد زیادی کشته می شوند و قرمطیان پا به فرار گذاشته، رهبرشان حسن بن احمد (اعصم) کشته می شود. البتکین می‌گریزد، اما دغفل بن جراح، امیر قبیله طی راه را بر او می‌بندد و وی را نزد عزیز فاطمی می فرستد. عزیز او را گرامی داشته، به او نیکی می‌کند.
- لشکرکشی به هندوستان: سبکتکین امیر غزنه رهسپار هندوستان شده و بر بسیاری از شهرها و دژهای آن جا مستولی می‌گردد.
- قیام در افریقیه: خزرون بن فلغول زناتی برسجلماسه، مقر حکومت بنی مدرار چیره می شود و ضمن سرنگون کردن دولت، به نام امویان اندلسی حکومت تشکیل می‌دهد.
• علی بن عمید
• فرزندان یونس حرّانی
• جیّانی
• حسن قرمطی
• حکم مستنصر
• حنا زیمسکس
• ابوعبدالله خشنی
• رکن الدوله دیلمی
• سرّی رفاء
• قاضی بلوطی
• مغیرة بن ناظر اموی
• امیر منصور سامانی
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۲۹۷.
