سائب بن یزید کندی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

‌سائب بن یزید کِندی، محدّث و صحابی قرن اول است.

---

کنیه‌اش را ابویزید و نسبت او را أسَدی، سُلَّمی، لَیْثی، هُذَلی و أزْدی ذکر کرده و برخی نیز او را از شمار قبیله کِنانه دانسته‌اند اما متداول‌ترین نسبت وی، کِندی است وی به خواهرزادۀ نَمِر (نَمِر بن جبل) شهرت داشته است.

---

مادرش، عُلَّیه، دختر شریح حضرمی بود و نیاکان او در دوران جاهلیت هم پیمان خاندان عبدالشمس بودند. پدرش، یزید بن سعید، نیز از صحابه پیامبر بود.
به نوشته ابن حزم ، اجداد سائب به بنی شیطان معروف بودند و پیامبر اکرم آنان را بنی عبدالله نامید.

---

سائب بن یزید در سال دوم یا سوم هجرت به دنیا آمد. وی، به گفته خودش، در سفر حجة الوداع هفت سال داشته که در این صورت او در سال سوم هجری به دنیا آمده است.

---

بنا بر روایتی از خود وی، خاله سائب او را در کودکی به حضور پیامبر برد تا برای بهبود بیماریش دعا کند. حضرت برایش دعا کرد و بر سرش دست کشید. سپس وضو گرفت و نماز خواند و سائب به ایشان اقتدا کرد و در همین حین، خاتم نبوت را بین دو کتف پیامبر مشاهده کرد .

---

همچنین از وی نقل شده است که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم در کودکی بر سر او دست کشید و از این رو، موی وسط سرش سیاه مانده بود.

---

سائب بن یزید، پس از صحابه صدر اول، یکی از صاحبان فتوا در مدینه بوده است.. وی مورد توجه عمر بن خطّاب بود، چنان که گفته‌اند در زمان عمر و پس از آن تا زمان عثمان، در مدینه قضاوت را بر عهده داشت.

عمر مدتی نیز وی را، به همراه عبدالله بن عتبه بن مسعود و سلیمان بن أبی خیثمه، به سرپرستی بازار مدینه گماشت در چند خبر، به صورت مشخص، مسئولیت وی را در بازار مدینه، جمع آوری خراج ذکر کرده است.

---

سائب در زمان امارت معاویه در شام، به شام سفر کرد و ابن عساکر از او به عنوان یکی از کسانی که به شام آمده و با معاویه دیدار داشته، یاد کرده که نشان دهندۀ مناسبات او با خلافت اموی است.

---

ابن عساکر و ابن حجر ، نقل یعقوب بن سفیان را دربارۀ قتل سائب در واقعه حره بازگو کرده و آن را نادرست دانسته‌اند.

---

سائب از پیامبر و کسانی چون حُوَیطب بن عبدالعُزَّی، رافع بن خَدیج، سعدبن أبی وَقّاص، عثمان بن عفّان و عمربن خطّاب حدیث نقل کرده است.

---

از وی کسانی چون ابن شهاب زُهری، اسماعیل بن عبیدالله بن أبی مُهاجر پسرش عبدالله بن سائب روایت کرده اند.

---

در صحت برخی روایات سائب، به سبب سن کم او در روزگار پیامبر ، تردید وجود دارد، از جمله این روایت که پیامبر در جنگ احد دو زره بر تن داشت، زیرا جنگ احد در شوال سال سوم هجری رخ داده و سائب نیز در همین سال متولد شده است.

---

دربارۀ تاریخ وفات وی اختلاف هست؛ آن را از سال ۷۱ تا دهه آخر قرن اول هجری ذکر کرده‌اند.

---

• احمد بن علی بن حجر عسقلانی، الإصابة فی تمییز الصحابه، چاپ علی محمد بجاوی (بیروت۱۴۱۲/۱۹۹۲).
• علی بن احمد بن حزم اندلسی، جمهرة أنساب العرب، چاپ عبدالسلام محمد هارون (قاهره ۱۳۹۱).
• محمد بن سعد، الطبقات الکبری، چاپ احسان عباس (اختصارات).
• یوسف بن عبدالله بن محمد مشهور به ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، چاپ علی محمد بجاوی قاهره.
• ابوالقاسم علی بن حسن معروف به ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، چاپ علی شیری (بیروت ۱۴۱۵/ ۱۹۹۵).
• محمد بن اسماعیل بخاری، صحیح البخاری (بیروت ۱۴۰۱/۱۹۸۱).
• خطیب بغدادی، الکفایة فی علم الروایه، چاپ أحمد عمر هاشم (بیروت ۱۴۰۵/ ۱۹۸۵).
• یوسف بن عبدالرحمن مزی، تهذیب الکمال فی أسماء الرجال، چاپ بشار عواد معروف (بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲).
• مسعودی، التنبیه والاشراف (چاپ اختصارات).
• یعقوبی، تاریخ یعقوبی (چاپ اختصارات).

---