• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زَبْن (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: زَبْن (مفردات نهج البلاغه (جلد ۱))
مقالات مرتبط: زَبْن (مفردات‌قرآن)، زَبانِیَة (لغات‌قرآن).


زَبْن (به فتح زاء و سکون باء) از واژگان نهج البلاغه به معنای دفع کردن است.
از این کلمه فقط یک مورد در نهج البلاغه به‌کار رفته است.


زَبْن
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۹۱.    
[۲] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۲۶۰.    
به معنای دفع کردن است.
زَبَنَهُ‌ زَبْناً: دَفَعهُ‌ و صدمهُ‌
[۳] شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۵۲۱.    


موردی که در نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل است:

۲.۱ - تَزْبِنُ - خطبه ۹۲ (درباره بنی‌امیه)

امام علی (علیه‌السّلام) درباره بنی‌امیّه فرموده: «وَ ايْمُ اللهِ لَتَجِدُنَّ بَني أُمَيَّةَ لَكُمْ أَرْبابَ سُوْء بَعْدي كالنّابِ الضَّروسِ: تَعْذِمُ بِفيها وَ تَخْبِطُ بِيَدِها و تَزْبِنُ بِرِجْلِها»
[۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۱۱، خطبه۹۲.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۸۴، خطبه۹۱.    
[۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۳۸، خطبه۹۳.    

«به خدا قسم بعد از من بنی‌امیّه را حاکمان بدی خواهید یافت مانند ناقه پیر بدخلق که با دهانش می‌گزد و با دستش می‌زند و با پایش دفع می‌کند و می‌راند.»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۹، خطبه۹۲.    
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۴.    

(شرح‌های خطبه:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۲۱-۸۲۲.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۲۳۳.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۸۹.    
[۱۲] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۵۵.    
)
از این کلمه فقط یک مورد در نهج البلاغه به‌کار رفته است.
[۱۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۱۱، خطبه۹۱.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۹۱.    
۲. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۲۶۰.    
۳. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۵۲۱.    
۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۱۱، خطبه۹۲.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۸۴، خطبه۹۱.    
۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۳۸، خطبه۹۳.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۹، خطبه۹۲.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۴.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۲۱-۸۲۲.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۲۳۳.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۸۹.    
۱۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۵۵.    
۱۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۱۱، خطبه۹۱.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «زبن»، ج۱، ص۴۹۱.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 92 نهج البلاغه
جعبه ابزار