زمع (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
زَمَع (به فتح زاء و میم) یا
إِزْماع (به همزه مکسور و سکون زاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای سرعت کردن، سرعت بخشیدن و بالعکس، که در دو معنای ضد به کار می‌رود.
امام علی (علیه‌السّلام) در مقام
نصیحت از این کلمه استفاده کرده است. از این ماده فقط دوبار در
نهج البلاغه آمده است.
زَمَع به معنای سرعت کردن و بالعکس در دو معنای ضد به کار رود،
إِزْماع نیز به همان معنی است.
امام (علیه‌السّلام) در مقام نصیحت فرموده:
«فَأَزْمِعُوا عِبَادَ اللهِ الرَّحِيلَ عَنْ هذِهِ الدَّارِ المَقْدُورِ عَلَى أَهْلِهَا الزَّوالُ» «بندگان خدا سرعت بخشید به کوچیدن از این خانه‌ای که بر اهل آن رفتن و مردن مقدّر شده است (سرعت بخشیدن با عمل کردن به
احکام است).»
(شرح‌های خطبه:
)
و نیز فرموده:
«وَأَزْمَعَ التَّرْحَالَ عِبَادُاللهِ الاَْخْيَارُ، وَبَاعُوا قَلِيلاً مِنَ الدُّنْيَا لاَ يَبْقَى، بِكَثِير مِنَ الاْخِرَةِ لاَيَفْنَى» «بندگان نیکوکار خدا به کوچیدن سرعت بخشیده و دنیای قلیل ناپایدار را به
آخرت زیاد و پایدار فروخته‌اند.»
(شرح‌های خطبه:
)
این کلمه دو بار در کلام حضرت آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «زمع»، ج۱، ص۵۰۰-۵۰۱.
