• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زَلَل (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





زَلَل (به فتح زاء و لام) از واژگان قرآن کریم به معنای لغزیدن و لیز خوردن است.
مشتقات زَلَل که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
فَتَزِلَ‌ (به فتح فاء و تاء) به معنای بلغزد؛
زَلَلْتُمْ‌ (به فتح زاء و لام) به معنای لغزیدید؛
فَأَزَلَّهُمَا (به فتح فاء، همزه و زاء) به معنای لغزانید؛
اسْتَزَلَّهُمُ‌ (به کسر همزه، سکون سین و فتح تاء) به معنای لغزش داده، است.


زَلَل به معنای لغزيدن و ليز خوردن است.
در اقرب آمده «زَلَ‌ الرجُلُ‌ زَلَلًا: زلق عن صخرة و نحوها»



به مواردی از زَلَل که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - فَتَزِلَ‌ (آیه ۹۴ سوره نحل)

(فَتَزِلَ‌ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها)
«تا پائى پس از استواريش بلغزد.»
غرض مردد شدن و برگشتن از تصميم است‌.


۲.۲ - زَلَلْتُمْ‌ (آیه ۲۰۹ سوره بقره)

(فَإِنْ‌ زَلَلْتُمْ‌ مِنْ بَعْدِ ما جاءَتْكُمُ الْبَيِّناتُ)
« اگر پس از آمدن آيات روشن لغزيديد يعنى به خطا رفتيد.»


۲.۳ - فَأَزَلَّهُمَا (آیه ۳۶ سوره بقره)

(فَأَزَلَّهُمَا الشَّيْطانُ عَنْها.)
«شیطان آن‌ها را فریب داد و از بهشت لغزانيد.»
ازلال، لغزانيدن و به خطا افكندن است‌.


۲.۴ - اسْتَزَلَّهُمُ‌ (آیه ۱۵۵ سوره آل عمران)

(إِنَّمَا اسْتَزَلَّهُمُ‌ الشَّيْطانُ بِبَعْضِ ما كَسَبُوا)
« فقط شيطان آن‌ها را در اثر بعضى از كارهاى بد لغزش داده و به خطا انداخته و يا از آن‌ها خطا رفتن خواسته است.»
استزلال، طلب لغزش و خطاست‌.



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۱۷۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۸۱.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۸۷.    
۴. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۵۵۲.    
۵. نحل/سوره۱۶، آیه۹۴.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۴۸۶.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۳۳۷.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۴۳.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۱۹۵.    
۱۰. بقره/سوره۲، آیه۲۰۹.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲، ص۱۵۳.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۱۰۲.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲، ص۲۷۱.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۵۹.    
۱۵. بقره/سوره۲، آیه۳۶.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ص۲۰۱.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ص۱۳۱.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ص۱۳۶.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ص۱۷۱.    
۲۰. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۵.    
۲۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۴، ص۷۷.    
۲۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۴، ص۵۰.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۴، ص۳۰۷.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۴۲۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «زلل»، ج۳، ص۱۷۶.    






جعبه ابزار