رَوَاکِد (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
رَوَاکِد:
(فَيَظْلَلْنَ رَوَاكِدَ)رَوَاکِد: رواکد جمع «
راکده» در اصل از «
رکود» گرفته شده و به معنای «بازایستادن، ساکن و متوقف شدن» است.
آیه مورد بحث به بیان آیات و نشانه‌های
پروردگار و دلایل
توحید می‌پردازد و می‌گوید: «اگر
خداوند اراده کند باد را ساکن می‌سازد تا کشتی‌ها بر پشت دریا ساکن و متوقف شوند...»
حرکت بادها و جریان کشتی‌ها و آفرینش دریاها و نظام و هماهنگی مخصوصی که بر این امور حکم‌فرماست نشانه‌های گوناگونی برای ذات پاک اوست.
می‌دانیم وزش بادها در درجۀ اول به خاطر تفاوت درجۀ حرارت در دو نقطۀ روی زمین است، زیرا هوا بر اثر حرارت منبسط می‌شود سپس به طرف بالا حرکت می‌کند و به همین دلیل از یک‌سو فشار بر هوای اطراف می‌آورد و آنها را متحرک می‌سازد و از سوی دیگر هنگامی که به سمت بالا حرکت کند جای خود را به هوای اطراف می‌دهد، اگر خداوند فقط این خاصیت
انبساط را از آن بگیرد سکون و سکوتی مرگ‌بار برآن حاکم می‌شود و کشتی‌های بادبانی بی‌حرکت بر صفحۀ اقیانوس‌ها حیران و سرگردان می‌مانند.
به موردی از کاربرد «
رَوَاکِد» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(إِن يَشَأْ يُسْكِنِ الرِّيحَ فَيَظْلَلْنَ رَوَاكِدَ عَلَى ظَهْرِهِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ) (اگر او
اراده كند، باد را ساكن مى‌سازد تا آنها بر روى دريا بى‌حركت بمانند؛ در اين نشانه‌هايى است براى هر صبور شكرگزار.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه «
رواكد» جمع «
راكدة» به معناى ثابت و پا بر جا است و معناى آيه اين است كه: اگر خدا بخواهد باد را كه وسيله حركت كشتى‌ها است فرو مى‌نشاند و كشتى‌ها در وسط اقيانوس‌ها از حركت باز مى‌ايستد..
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «رواکد»، ج۲، ص۲۰۱.
