روض (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
رَوْض (به فتح راء و سکون واو) (بر وزن حَوْض) از
واژگان نهج البلاغه به معنای رام كردن، مطيع كردن است. از مشتقات این ماده «
رَوْضَه» به معنای باغ و بستانى كه در آن آب باشد. این ماده هشت مرتبه در
نهج البلاغه آمده است.
رَوْض به معنای رام كردن، مطيع كردن است. «
رَوْضَه» به معنای باغ و بستانى كه با آب همراه باشد. در
اقرب الموارد گويد: روضه نگويند مگر آن‌كه با آن آب باشد و يا در كنار آب باشد. جمع آن
روضه و
رياض است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره خودش در نامه
عثمان بن حنیف فرموده:
««وَإِنَّمَا هِيَ نَفْسِي أَرُوضُهَا بِالتَّقْوَى لِتَأْتِيَ آمِنَةً يَوْمَ الْخَوْفِ الاَْكْبَرِ... وَايْمُ اللهِ... لاََرُوضَنَّ نَفْسِي رِيَاضَةً تَهشُّ مَعَها إِلَى الْقُرْصِ إِذَا قَدَرتْ عَلَيْهِ مَطْعُوماً، وَتَقْنَعُ بِالْمِلْحِ مَأْدُوماً»» «اين
نفس من است او را با
تقوی رام مى‌كنم تا در روز خوف اكبر با ايمنى حاضر شود.... به
خدا قسم نفس خويش را ذليل مى‌كنم، ذليل كردنى كه چون به قرصى نان قادر باشم به آن شایق باشد و به خورش بودن نمک قناعت نمايد،
صلوات و سلام خدا بر تو اى مولا آرى تو آن‌طور بوده‌اى.»
(شرح‌های نامه:
)
امام (صلوات‌الله‌علیه) در وصف
قرآن فرموده است:
««فَهُوَ مَعْدِنُ الاْيمَانِ وَبُحْبُوحَتُهُ... وَرِيَاضُ الْعَدْلِ وَغُدْرَانُهُ، وَأَثَافِيُّ الاْسْلاَمِ وَبُنْيَانُهُ، وَأَوْدِيَةُ الْحَقِّ وَغِيطَانُهُ.»» «قرآن معدن
ایمان و وسط آن است... و باغات
عدالت و سيلگاه‌هاى آن است و پايه‌هاى اسلام و بنيان آن است. و وادی‌هاى الحق و اراضى آن است»
(شرح‌های خطبه:
)
امام (صلوات‌الله‌علیه) در وصف
خانه کعبه می‌فرماید:
««رَوْضَهٍ خَضْرَاءَ... وَ رِیَاضٍ نَاضِرَهٍ»» (باغ‌هاى خرّم و پرگل و گياه... باغستانى بهجت‌زا)
(شرح‌های خطبه:
)
از اين ماده هشت مورد «نهج‌البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنایی، سید علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «روض»، ج۱، ص۴۸۰.
