روز جهانی کمک به جذامیان (8 بهمن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
روز جهانی کمک به جذامیان (۸ بهمن ۱۳۳۲ ش)، مصادف با ۲۸ ژانویه ۱۹۴۵ یکی از مناسبت‌های بین‌المللی مرتبط با سازمان بهداشت و یادآور توجه بیشتر به بخش کوچکی از افراد جامعه است که با
بیماری جدام روزگار سپری می‌کنند. در این روز در سراسر دنیا همایش‌ها و مراسم‌هایی همراه با برنامه‌های آموزشی در مورد نحوه جلوگیری از شیوع این
بیماری و آگاهی‌بخشی راجع به آن برگزار می‌گردد.
بیماری جذام در طول تاریخ بیش از هر
بیماری دیگری باعث ایجاد رُعب و
وحشت انسان‌ها شده و زمینه‌ساز انزوای اجتماعی آنان گردیده است. این
بیماری که قدمت زیادی دارد نوعی
بیماری التهابی مزمن است که به وسیله عامل باکتریایی ایجاد می‌شود و تاکنون موفق به تولید واکسن مسقلی برای پیشگیری آن نشده‌اند.
باستان‌شناسان شواهدی دارند که
بیماری جذام در تمدن‌های باستانی مانند چین و مصر و هند وجود داشته و مردم معمولی با وحشت از اینکه به این
بیماری مبتلا شوند، از جذامیان دوری می‌کردند و به همین دلیل در گذشته‌های دور جذامیان از اجتماع طرد می‌شدند.
روز جهانی حمایت از جذامیان، با تلاش و کوشش یک شاعر و روزنامه‌نگار فرانسوی نام رائول فولرو در سال ۱۹۵۲ میلادی به ثبت رسید و از سال ۱۹۵۴ روز ۲۸ ژانویه به عنوان «روز جهانی کمک به
بیماران جذامی» وارد تقویم جهانی شد و همگام با جهانیان در تقویم ایران نیز این روز که مصادف با هشتم بهمن ماه است به عنوان روز کمک به جذامیان نامیده شد.
در این روز در سراسر دنیا همایش‌ها و مراسم‌هایی همراه با برنامه‌های آموزشی در مورد نحوه جلوگیری از شیوع
بیماری جذام و آگاهی بخشی راجع به آن برگزار می‌گردد. همچنین در این روز در کشور‌های مختلف برای کمک به جذامیان در درمان هزینه جمع آوری می‌شود.
بیماری جذام بر اثر یک نوع باسیل که به کندی رشد می‌کند ایجاد می‌شود و دوره کمون (نهفتگی) آن از سه‌سال تا پنج‌سال به‌طور متوسط و تا بیست‌سال هم گزارش شده است اما کشف
بیماری در واقع از زمان بروز نشانه‌های بالینی آن آغاز می‌شود.
باسیل
بیماری عمدتاً بر پوست، اعصاب و چشم تاثیر می‌گذارد، نواحی نرم و مرطوب و باز داخل بدن را درگیر می‌کند و بلافاصله سبب ایجاد زخم بر پوست می‌شود و سپس زخم‌ها ازدیاد می‌یابند. درمرحله بعد اعصاب قسمت‌های دست و پای
بیمار دچار بی‌حسی شده، از بین می‌روند؛ طوری که زمانی‌که مثلا انگشت و دست و پای
بیمار جدا می‌شود،
بیمار هیچ دردی را حس نمی‌کند.
بر اساس گزارش‌های سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۲ تعداد ۱۸۹٬۰۰۰ نفر در جهان به این
بیماری مزمن مبتلا بوده‌اند و موارد مزمن این
بیماری از دهه ۱۹۸۰ که حدود ۵٫۲ میلیون نفر را به خود مبتلا کرده بود کاهش یافته‌است. اکثر موارد جدید این
بیماری در ۱۶ کشور اتفاق می‌افتد و در این میان بیش از نیمی از این مبتلایان از
کشور هند می‌باشند. در ۲۰ سال گذشته
بیماری جذام ۱۶ میلیون نفر در دنیا درمان شده‌است.
اگرچه این
بیماری از
بیماری‌های بومی ایران است ولی در سال‌های اخیر، خوشبختانه میزان آن کاهش یافته است. با توجه به آمارهای سال ۱۳۷۰ حدود ۱۹۱ مورد
بیمار جذامی در کشور ما وجود داشتند که در آمار سال ۱۳۸۶موارد مشاهده شده به ۳۷ مورد کاهش یافتند.
جمعیت کمک به جذامیان فعالیت‌های گوناگونی در زمینه پزشکی و درمان و رفاه جذامیان بر عهده دارد. این نهاد توسط
عبدالحسین راجی وزیر بهداری کابینه
منوچهر اقبال اداره می‌شد.
در کتاب
خصال صدوق روایتی به
امام صادق (علیه‌السّلام) نسبت داده شده که درون مایه آن نفی برخی از خصلتها همچون
جنون، جذام،
برص،
ابنه و ... از شیعیان است حال آن‌که برخی از این ویژگی‌ها در شیعیان وجود دارد و مشاهده اینگونه احادیث باعث ایجاد یاس و ناامیدی این قشر از شیعیان و شبهه‌پراکنی دشمنان اسلام و شیعیان شده است.
واکاوی سندی این حدیث بیانگر مخدوش بودن آن است، دو نفر از راویان حدیث،
ضعیف می‌باشد و صحابی معصوم نیز از سند حذف شده و شرط اتصال سند در آن محقق نیست. بنابراین حدیث،
مرسل بوده و به لحاظ سندی ازدرجه اعتبار ساقط می‌باشد.
اما از نظر محتوایی این احتمال که مراد از
شیعه در
حدیث، شیعیان خالص و حقیقی باشند به دلیل وجود روایات متعارض و عدم سازگاری با قرآن و
عقل نمی‌تواند صحیح باشد چرا که عاقلانه نیست که فرد
بیمار را از زمره شیعیان جدا کنیم چرا که ممکن است خود مسبب آن نباشد. همچنین خلاف اعتقادات دینی است که بگوییم خداوند بین بندگانش تبعیض قائل شده و گروهی را مبتلا به بلایا می‌کند و گروهی را از آن دور می‌نماید در حالی که در
قرآن کریم می‌فرماید: «اِنَّ اَکْرَمَکُمْ عِندَ اللَّهِ اَتْقَاکُمْ اِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ؛
گرامی‌ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست؛ خداوند دانا و آگاه است.»
با توجه به معناشناسی واژگان حدیث، به نظر می‌رسد معنای حدیث این باشد که خداوند به دلیل این خصلتها (به ویژه موارد غیر اختیاری آنها)، شیعیان را مؤاخذه نمی‌کند؛ بنابراین شما هم چنین افرادی را مؤاخذه و سرزنش نکنید.
گروه پژوهشی ویکی فقه.
