رَهْن (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
رَهْن (به فتح راء و سکون هاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای گرو و
وثیقه است.
مشتقات مختلفی از این مادّه در «
نهجالبلاغه» به کار رفته است، مانند:
•
رُهون (به ضم راء)
جمع آن است.
•
رِهان (به کسر راء) هم به معنای گرو و وثيقه است.
•
اِرْتِهان (به کسر الف و سکون راء و کسر تاء) به معناى رهن گرفتن است.
•
رَهین (به فتح راء) به معناى گرو گذاشته شده و
اخذ شده است.
•
رَهائن (به فتح راء) جمع آن است.
موارد زيادى از اين لفظ در نهج البلاغه آمده است.
رَهْن به معنای گرو و وثيقه است.
رُهون جمع آن است.
رِهان هم به معنای گرو و وثيقه است.
اِرْتِهان به معناى رهن گرفتن است.
رَهین به معناى گرو گذاشته شده و اخذ شده است.
رَهائن جمع آن است.
به برخی از مواردی که در «نهجالبلاغه» بهکار رفته است، اشاره میشود:
امام علی (علیهالسلام) در حکمت ۲۳۱ فرمود:
«الْحَجَرُ الْغَصيبُ في الدّارِ رَهْنٌ عَلى خَرابِها.» یعنی: «سنگ مغصوب در خانه وثيقه خراب شدن آن است.»
همچنین میفرماید:
«وَ الْمَرْءُ قَدْ غَلِقَتْ رُهونُهُ.» یعنی: «و او در گِرو اين
اموال است.»
به اهل بصره فرموده:
«المُقيمُ بَيْنَ أَظْهُرِكُمْ مُرْتَهَنٌ بِذَنْبِهِ، وَ الشّاخِصُ عَنْكُمْ مُتَدارَكٌ بِرَحْمة مِنْ رَبِّهِ.» یعنی:«اقامت كننده در ميان شما گرو گرفته شده است به گناهش، خارج شوند از ميان شما قرين گشته با
رحمت خدا است.»
خطاب به
دنیا فرموده:
«أَيْنَ الاُْمَمُ الَّذينَ فَتَنْتِهِمْ بِزَخارِفِكِ؟! هاهُمْ رَهائِنُ الْقُبورِ، وَ مَضامينُ اللُّحودِ.» یعنی: «كجايند امّتهایی كه با زخارف خود آنها را فريفتهاى، آنها فعلا گرو گذاشته درقبورند و نگه داشته شده در لحد هستند.»
مواردی متعدد از این مادّه در «نهجالبلاغه» به کار رفته است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «رهن»، ج۱، ص۴۷۴-۴۷۵.