• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رسّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





رَسّ (به فتح راء و سین مشدد) از واژگان نهج البلاغه که در قرآن مجید نیز آمده، ظاهرا رودخانه ارس می‌باشد که در شمال آذربایجان به طول ۸۰۰ کیلومتر از کوه‌های ارضروم در ترکیه سرچشمه گرفته پس از عبور از دشت مغان به رود «کورا» متصل می‌گردد و به دریای خزر می‌ریزد. در قسمتی از کرانه‌های آن تمدّنی وجود داشته که از بین رفته است و «مدائن رسّ» که در «نهج البلاغه» آمده، عبارت از همان تمدّن است.
این کلمه فقط یک بار در کلام حضرت آمده است.



رَسّ، منظور از «رسّ» که در قرآن مجید نیز آمده است، ظاهرا رودخانه ارس می‌باشد که در شمال آذربایجان به طول ۸۰۰ کیلومتر از کوه‌های ارضروم در ترکیه سرچشمه گرفته پس از عبور از دشت مغان به رود «کورا» متصل می‌گردد و به دریای خزر می‌ریزد. در قسمتی از کرانه‌های آن تمدّنی وجود داشته که از بین رفته است و «مدائن رسّ» که در «نهج البلاغه» آمده، عبارت از همان تمدّن است.


به موردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - خطبه ۱۸۲

امام علی (صلوات‌الله‌علیه) می‌فرماید: «اَیْنَ الْفَراعِنَةُ وَ اَبْناءُ الْفَراعِنَةِ! اَیْنَ اَصْحابُ مَدائِنِ الرَّسِّ الَّذینَ قَتَلوا النَّبیّینَ وَ اَطْفَاوا سُنَنَ الْمُرْسَلینَ وَ اَحْیَوْا سُنَنَ الْجَبّارینَ» (کجا هستند «فرعون‌ها» و فرزندانشان؟ اصحاب شهرهای «رس»، همان‌ها که پیامبران را کشتند و چراغ پر فروغ سنن آن‌ها را خاموش و راه و رسم ستمگران و جبّاران را زنده ساختند، کجایند؟) (شرح‌های خطبه: )


آن فقط یک بار در کلام حضرت آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۴۷.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۷۵.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۰۹، خطبه۱۸۲.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۲۸-۱۲۹، خطبه۱۷۰.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۶۳، خطبه۱۸۲.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۰۷، خطبه۱۸۲.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۰۰-۷۰۱.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۱۱-۷۱۲.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۶۱-۶۲.    
۱۰. خویی، حبیب الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۳۳۱-۳۳۲.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۹۲.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۰۹، خطبه۱۸۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «رَسّ»، ج۱، ص۴۴۷.    






جعبه ابزار