رسالة فی قاعدة نفی الضرر (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مؤلف کتاب شیخ موسی بن محمد نجفی خوانساری از فقهای
شیعه در نیمه اول قرن سیزدهم هجری و از علمای
حوزه علمیه نجف اشرف و از بزرگان شاگردان
مرحوم نائینی و متوفای سال ۱۳۶۳ هجری قمری است.
موضوع کتاب بیان و توضیح قاعده فقهی لا ضرر و شرح موارد و ادله آن می‌باشد.
این کتاب به سبک
فقه استدلالی نگاشته شده است.
مؤلف در این کتاب به این مباحث اشاره دارد: تشخیص متن
حدیث لا ضرر، مورد صدور
روایت ، فقه الحدیث روایت، عمده دلیل حدیث جریان سمره است، نسبت این قاعده با احکام ضرری، مراد از ضرر، ضرر واقعی است، ضرر حاکم نداریم، مراد از ضرر نوعی است یا شخصی، عدم
وجوب تحمل ضرر متوجه به غیر،
حکومت قاعده بر
احکام تکلیفی و وضعی، و مباحث فراوان دیگر.
مؤلف در مقدمه کتاب انگیزه خود را از نگارش کتاب این گونه بیان می‌فرماید: «لما کانت قاعدة نفی الضرر من اهم القواعد الفقهیة فینبغی تحریرها علی وجه یتبین المراد منها و یظهر کیفیة الجمع بینها و بین سائر الاحکام الشرعیة و القواعد الکلیة». قاعده نفی ضرر از مهمترین قواعد فقهی می‌باشد لذا سزاوار است آنرا به گونه‌ای نگاشت تا مراد از آن روشن و کیفیت جمع میان آن و سائر احکام شرعی و قواعد کلی روشن گردد.
مؤلف در پایان کتاب می‌فرماید: «قد وقع الفراغ منه بید مؤلفه المفتقر الی رحمة ربه البارئ موسی بن محمد النجفی الخوانساری فی لیلة
النیروز و هی لیلة الثالث و العشرین من شهر ذی القعدة الحرام من سنة الف و ثلاثمائة و واحد و خمسین من الهجرة المبارکة النبویة علی هاجرها و اهل بیته الطاهرین آلاف السلام و التحیة». نگارش این کتاب به دست مؤلف آن، محتاج به رحمت پروردگار، موسی فرزند محمد نجفی خوانساری در شب عید نوروز مصادف با ۲۳ ذی قعده سال ۱۳۵۱ پس از هجرت مبارک
پیامبر اسلام که بر مهاجر و خانواده پاک دو هزاران سلام و درود باد، انجام شد.
شیخ آقا بزرگ تهرانی مؤلف کتاب ارزشمند
الذریعة الی تصانیف الشیعة ج۱۷ ص۱۲ درباره این کتاب می‌فرماید: «رسالة فی قاعدة لا ضرر للشیخ موسی بن شیخ
المیرزا محمد الخوانساری، المعاصر، من اجلاء تلامذة الشیخ النائینی، و توفی ۱۳۶۳ طبعت مع حاشیته علی المکاسب الموسوعة منیة الطالب» رساله‌ای در قاعده لا ضرر نوشته شیخ موسی فرزند شیخ
میرزا محمد خوانساری معاصر از بزرگان شاگردان شیخ نائینی، متوفای سال ۱۳۶۳ هجری قمری. این کتاب به همراه حاشیه ایشان بر مکاسب به نام منیة الطالب به چاپ رسیده است.
چاپ حاضر در برنامه از انتشارات کتابخانه محمدیه می‌باشد. تاریخ چاپ سال ۱۳۷۳ هجری قمری، چاپ اول، در شهر تهران، به زبان عربی، در یک جلد و در قطع وزیری می‌باشد. این چاپ از روی نسخه خطی که نگارنده آن محمد علی تبریزی غروی در سال ۱۳۵۸ هجری قمری در شهر نجف اشرف نگاشته و به چاپ رسیده است. این کتاب در ۳۶ صفحه آمده است.
نرم افزار جامع فقه اهل بیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
