رسائل الشهید الأول (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«رسائل الشهید الاول» رساله‌های پراکنده جناب شیخ شمس الدین محمد بن مکی، مشهور به
شهید اول را گرد آورده است.
تحقیق این مجموعه توسط محققان دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه
قم، انجام گرفته و مؤسسه بوستان کتاب قم آن را چاپ و منشر ساخت.
کتاب به
زبان عربی نگاشته شده و آدرس منابع فقهی آن در پاورقی آمده است.
در پایان فهرست تفصیلی رساله‌ها و فهرست‌های
آیات قرآن،
احادیث، اسامی
معصومین علیهم‌السّلام ، اعلام، اماکن، کتب، مصادر و منابع تحقیق ارائه شده است.
برخی از رساله‌های این مجموعه، غیرفقهی بوده و جنبه اخلاقی یا کلامی دارد.
این کتاب تحت عنوان «الاربعون حدیثا» در بردارنده
چهل حدیث فقهی درباره احکام
طهارت مانند:
وضو،
تیمم و
غسل،
احکام نماز،
احکام روزه و مباحث اخلاقی است.
تحت عنوان «المقالة التکلیفیة» مباحثی فقهی در مورد تکالیف شرعی و علم به احکام عبادی ارائه شده است.
در این رساله مسائلی مانند معنای تکلیف، وجوب تکلیف، شرایط تکلیف، اقسام تکلیف، ضرورت علم به تکلیف، وجوب اعتقاد به تکلیف، ضرورت امتثال تکلیف عقلا و شرعا، مبانی وضع تکلیف از جانب
خداوند، رابطه تکلیف با
حسن و قبح ذاتی و وجوه نظری تکلیف بیان گردیده است.
نگارنده همچنین به دیدگاه‌های
معتزله،
اشاعره و
امامیه درباره ماهیت تکلیف و علم به آن به صورت اجمالی اشاره نموده و براساس
قاعده لطف به تبیین علت و چرایی تکلیف پرداخته است. در ادامه وی به احادیث ترغیب به طاعت خداوند و انجام واجبات مانند انجام
خیرات،
مسواک زدن، انجام فرائض، ترغیب به
نماز جماعت و
نماز شب، اعطای
زکات و روزه گرفتن، انجام
حج و
جهاد و همچنین روایات نهی از محرمات اشاره کرده و وجود این روایات را دلیل محکمی بر وجود تکالیف ولو به صورت اجمالی دانسته است.
در رساله بعدی تحت عنوان «تفسیر الباقیات الصالحات» تفسیری از
تسبیحات اربعه ارائه شده و تفسیر این جملات مبتنی بر
ایمان به اصول پنجگانه اعتقادی دانسته شده است.
در رساله‌ای دیگر تحت عنوان «الاربعینیات» به چهل سؤال در مورد مسائل اعتقادی مانند
توحید، اسماء و
صفات الهی،
نبوت و
امامت پاسخ داده شده است.
رساله «العقیدة الکافیة» رساله‌ای است که در آن مسائل اعتقادی
شیعه امامیه به صورت مختصر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
در رساله «النفلیة» نیز به بحث درباره
مستحبات و
نوافل و
تعقیبات نماز پرداخته شده است.
در «رساله الالفیة» احکام و فروعات فقهی نماز مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
در دو رساله به نام‌های «المنسک الکبیر» و «المنسک الصغیر» افعال
حج و
عمره مورد شرح و بررسی شهید اول قرار گرفته است.
«جواز ابداع السفر فی شهر رمضان» عنوان رساله بعدی است که در آن بیست دلیل برای جواز
سفر در
ماه رمضان ارائه شده است.
«اجوبة مسائل الفاضل المقداد» عنوان رساله بعدی است که در آن سؤالات فقهی
فاضل مقداد در موضوعات فقهی مانند:
هبه،
مضاربه، نماز،
طهارت و
نجاست و احکام
بیع و
تجارت که توسط فاضل مقداد مطرح و توسط شهید اول در این رساله پاسخ داده شده است.
رساله‌هایی تحت عناوین «الوصیة باربع و عشرین خصلة»، «اجازة الشهید لابن الخازن» و «اجازة الشهید لابن نجدة» از دیگر رساله‌های فقهی شهید اول می‌باشد که در این مجموعه متن آنها درج شده است.
شهید اول
رسائل الشهید الأول
نرم افزار جامع فقه اهل البیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
