• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ذکر - به فتح ذال (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




ذَکَر (به فتح ذال و کاف) از واژگان نهج البلاغه به معنای نر و مقابل ماده است. جمع آن ذُكور (به ضم ذال و کاف) است که فقط یکبار در حکمت ۹۳ آمده است.



ذَکَر بر وزن شرف به معنای نر و مقابل ماده است. جمع آن ذكور و ذكران است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره انسان‌ها فرموده: «لاَِنَّ بَعْضَهُمْ يُحِبُّ الذُّكُورَ وَ يَكْرَهُ الاِْنَاثَ، وَ بَعْضَهُمْ يُحِبُّ تَثْمِيرَ الْمَالِ وَ يَكْرَهُ انْثِلاَمَ الحَالِ.» «بعضى دوست مى‌دارد پسران و مکروه مى‌دارد دختران را و بعضى دوست مى‌دارد زياد كردن مال را و مكروه مى‌دارد نقص و بدى حال را.» (شرح‌های حکمت: )


ذکور فقط يكبار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۱۴.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت الحسینی، ج۳، ص۳۱۳.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۷۹۰، حکمت۸۸.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۷۱، حکمت۹۳.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۸۴، حکمت۹۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۵۵، حکمت۹۳.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۸۷.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۸۷.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۵۴۹.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۱۳۹.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۲۴۸.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۷۹۰، حکمت۸۸.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ذکر»، ج۱، ص۴۱۴.    






جعبه ابزار