خَتَّار (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خَتَّار: (اِلَّا کُلُّ خَتَّارٍ کَفُورٍ)«خَتَّار» از مادّه
«ختر» (بر وزن چتر) به معنای
پیمان‌شکنی است.
این کلمه، صیغه مبالغه است؛ چرا که
مشرکان و
گنهکاران کراراً در گرفتاری‌ها رو به سوی
خدا می‌آورند،
عهد و پیمان‌ها با خدا می‌بندند و نذرها می‌کنند، اما هنگامی که طوفان حوادث فرو نشست پیمان‌های خود را پی در پی می‌شکنند، و
نعمت‌های الهی را به دست
کفران می‌سپارند.
(وَإِذَا غَشِيَهُم مَّوْجٌ كَالظُّلَلِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ فَمِنْهُم مُّقْتَصِدٌ وَمَا يَجْحَدُ بِآيَاتِنَا إِلَّا كُلُّ خَتَّارٍ كَفُورٍ) (و هنگامى كه در سفر دريا موجى همچون ابرها آنان را بپوشاند و بر سرشان سايه افكند)، خدا را با خلوص
عقیده مى‌خوانند؛ امّا وقتى آنها را به خشكى رساند و نجات داد، بعضى از آنها راه
اعتدال و
اخلاص را پيش مى‌گيرند در حالى كه بعضى ديگر به شرك باز مى‌گردند)؛ و
آیات ما را هيچ كس جز پيمان‌شكنان ناسپاس انكار نمى‌كنند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه
ختار مبالغه است و از ماده
ختر مى‌باشد كه به معناى شدت
مکر و
حيله است، و از سياق بر مى‌آيد كه اين عده بيشتر آن مردمند، و معنايش اين است كه از آن جمعيت گرفتار در دريا، بيشترشان آيات ما را
انکار كردند، و آيات ما را انكار نمى‌كند، مگر هر نيرنگ‌باز كفران پيشه.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «خَتَّار»، ص۲۰۶.
