• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خَبِیر (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




خَبِیر: (بِذُنُوبِ عِبادِهِ خَبیراً)
«خَبِیر» به معنای آگاه و در اینجا به معنای آگاه از نیّت و عقیده است و به معنای کسی است که از مسائل دقیق آگاه است.



ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با خَبِیر:

۱.۱ - آیه ۱۷ سوره اسراء

(وَكَمْ أَهْلَكْنَا مِنَ الْقُرُونِ مِن بَعْدِ نُوحٍ وَكَفَى بِرَبِّكَ بِذُنُوبِ عِبَادِهِ خَبِيرًَا بَصِيرًا) (چه بسيار اقوامى را كه بعد از نوح، مى‌زيستند طبق همين سنت هلاک كرديم. و كافى است كه پروردگارت نسبت به گناهان بندگانش آگاه، و بيناست.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: در مفردات گفته است: كلمه قرن به معناى مردمى است كه در يك زمان زندگى كنند و از جهت عصر و زمان مشترك باشند، و جمع آن قرون مى‌آيد، هم چنان كه در قرآن فرمود: (وَ لَقَدْ أَهْلَكْنَا الْقُرُونَ) و نيز فرموده: (كَمْ أَهْلَكْنا مِنَ الْقُرُونِ) و معناى آیه روشن است كه مى‌خواهد مطلب گذشته در آيه قبل را تثبيت نموده و با اشاره به قرون گذشته هلاك شده، بفهماند كه هلاك ساختن اهل قريه‌ها و ديارها يكى از سنت‌هاى جاريه خداوندى است. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)

۱.۲ - آیه ۶۳ سوره حج

(أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَتُصْبِحُ الْأَرْضُ مُخْضَرَّةً إِنَّ اللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ) (آيا نديدى خداوند از آسمان، آبى فرستاد، كه زمين بر اثر آن سرسبز و خرّم مى‌گردد؟! و به يقين خداوند داراى لطف و آگاهى است.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: در اين آيه بر عموم قدرت خداى عز و جل كه قبلا گذشت استشهاد شده به مساله فرو فرستادن آب از آسمان، و منظور از آسمان بالاى سر است، و سر سبز نمودن زمين. و جمله‌ (إِنَّ اللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ) بيان علت سبز كردن زمين با فرستادن باران است، پس نتيجه آن تعليل و اين استشهاد چنين مى‌شود كه گويى فرموده باشد: خدا آب را از آسمان مى‌فرستد، تا چنين و چنان شود، چون خدا لطيف و خبير است و خود به عموم قدرتش گواهی مى‌دهد. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)


۱. اسراء/سوره۱۷، آیه۱۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۲۷۳.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۲۸۱.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۲، ص۷۷.    
۵. حج/سوره۲۲، آیه۶۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۴، ص۱۷۳.    
۷. اسراء/سوره۱۷، آیه۱۷.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۸۳.    
۹. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۶۶۷.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۸۵.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۶۲.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۱۱۲.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۶۲۷.    
۱۴. حج/سوره۲۲، آیه۶۳.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۳۹.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۵۶۹.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۴۰۲.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۷.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۴۹.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «خَبِیر»، ص۲۰۵.    






جعبه ابزار