• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خُلْق (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





خُلُق (به ضم خاء و لام)، خُلْق (به ضم خاء و سکون لام) و خَلیقة (به فتح خاء) از واژگان نهج البلاغه به معنی عادت، طبع، مروت و دین است.



خُلُق یا خُلْق (بر وزن عنق و قفل) به معنی عادت، طبع، مروت و دین است، همچنین است خَلیقة.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - خَليقَتُهُ - حکمت ۱۱۸ (فرد مومن)

امام علی (علیه‌السلام) فرموده:
«طوبَى لِمَنْ ذَلَّ في نَفْسِهِ، وَ طابَ كَسْبُهُ، وَ صَلَحَتْ سَريرَتُهُ، وَ حَسُنَتْ خَليقَتُهُ
«خوشا به حال کسی که در نزد خود کوچک (و در نظر مردم بزرگ و عزیز) است و کسب و کار او پاک و حلال و باطن او صالح و شایسته و اخلاق او نیک است.»

۲.۲ - الْخُلْقِ - حکمت ۱۰۸ (تقوی)

و نیز فرموده:
«وَ لا كَرَمَ كَالتَّقْوَى، وَ لا قَرينَ كَحُسْنِ الْخُلْقِ
«هیچ بزرگواری همچون تقوا نیست، هیچ همنشینی همچون حسن خلق نیست.»


مواردی از این مادّه در نهج البلاغه به کار رفته است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۶۱.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۱۵۶.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۱۵۸.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۰۰، حکمت ۱۱۸.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۷۹، حکمت ۱۲۳.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۹۰، حکمت ۱۲۳.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۶۳، حکمت ۱۲۳.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۱۸.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۲۰.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۳، ص۲۵.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۱۸۸.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۳۱۱.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۹۷، حکمت ۱۰۸.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۷۷، حکمت ۱۱۳.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۸۸، حکمت ۱۱۳.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۶۱، حکمت ۱۱۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۰۷.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۰۸.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۶۷۲.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۱۷۳.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۲۷۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خلق»، ج۱، ص۳۶۱.    






جعبه ابزار