خفّاش (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خُفّاش (به ضم خاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای شب پره است. این واژه یک بار در
نهج البلاغه آمده است.
خُفّاش به معنای شب پره آمده است.
امام علی (علیه‌السلام) فرموده:
«وَمِنْ لَطَائِفِ صَنْعَتِهِ، وَعَجَائِبِ خِلْقَتِهِ، مَا أَرَانَا مِنْ غَوَامِضِ الْحِكْمَةِ فِي هذِهِ الْخَفَافِيشِ الَّتِي يَقْبِضُهَا الضِّيَاءُ الْبَاسِطُ لِكُلِّ شَيْء، وَيَبْسُطُهَا الظَّلاَمُ الْقَابِضُ لِكُلِّ حَيٍّ...» یعنی «از لطائف صنع و عجائب مخلوق
خدا همان حکمت غامض او را در این شب‌پره‌هاست که نور باز کننده هر شی‌ء آنها را می‌گیرد و ظلمت گیرنده هر شی‌ء زنده، آنها را باز و آزاد می‌کند.»
(شرح‌های خطبه:
) آن وقت امام (صلوات‌اللّه‌علیه) در این زمینه که
روز برای او
شب و شب برای او روز است سخن گفته و اشاره به بال‌های گوشتین و بی‌پر او می‌کند. و اینکه بچه خودش راحتی به وقت طیرران با خودش دارد تا بزرگ شود، اشاره می‌فرماید و در ضمن فرموده:
«فَسُبْحَانَ مَنْ جَعَلَ اللَّيْلَ لَهَا نَهَاراً وَمَعَاشاً، وَجَعَلَ النَّهَارَ لَهَا سَكَناً وَقَرَاراً! وَجَعَلَ لَهَا أَجْنِحَةً مِنْ لَحْمِهَا...كَأَنَّهَا شَظَايَا الاْذَانِ، غَيْرَ ذَوَاتِ رِيش وَلاَ قَصَب» «منزه است خدائی که شب را برای او روز و وسیله معاش و روز را برای آن وقت سکون و آرامش قرار داد و برای او بال‌هائی از گوشتش آفرید بدون
پر و
ریش. گوئی آن دو بال لاله‌های گوشند.»
«تَطِيرُ وَوَلَدُهَا لاَصِقٌ بِهَا لاَجِيٌ إِلَيْهَا» «پرواز می‌کند در حالی که بچه‌اش به او چسبیده و به او پناه برده است.» به نظر می‌آید: منظور از خلقت خفاش آنست که خداوند خواسته نشان دهد که به هر نوع خلقت
قدرت دارد.
واژه خُفّاش یک بار در نهج آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خفّاش»، ج۱، ص۳۵۲-۳۵۳.
