خذف
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خذف پرتاب سنگ ریزه را گویند و از آن در بابهای
صلات و
حج سخن گفته اند .
به فتح خاء و سکون ذال تلفظ می گردد .
خَذْف (حَذف)،
پرتاب کردن سنگ ریزه و مانند آن با کیفیتى خاص می باشد .
از آن به مناسبت در باب
صلات و
حج نام برده‌اند.
یکی از
مناسک حج اعمال منی در روز
عید قربان است که رمی نمودن
جمره عقبه با حصی (ریگ) اولین واجب آن است.
و «وقت آن از
طلوع آفتاب روز عید تا
غروب آن روز است.»
و «کسانی که
عذر دارند از اینکه روز رَمْی کنند، می‌توانند
شب (عید) عمل کنند، هر وقت شب که باشد.»
همچنین «رمی
جمرات سه‌گانه یعنی جمره اولی و وسطی و عقبه، در روز شب‌هایی که باید
بیتوته کند واجب است، حتی روز سیزدهم برای کسی که بیتوته شب سیزدهم بر او واجب است»
و وقت آن «از طلوع آفتاب تا غروب است، پس اختیاراً در شب جایز نیست و اگر دارای عذری مثل
خوف و
مرض یا علتی باشد و یا چوپان باشد، در شب (قبل از) آن روز یا شب بعدی جایز است.»
رمی جمرات با کیفیت و شرایط خاص باید انجام شود که برخی واجب و برخی مستحب است.
در رمی جمرات چند چیز
واجب است: اول:
نیّت خالص دوم:
رمی (انداختن) سنگریزه‌ها سوم:انداختن با
دست چهارم: رسیدن سنگ‌ها به جمره، پنجم: رسیدن آن به جمره به واسطه
پرتاب او ششم: هفت تا بودن سنگ‌ها هفتم: دنبال یکدیگر بودن سنگ‌ها (یک‌دفعه نزدن آن‌ها).
در رَمی جمرات چند چیز مستحب است: از جمله:
۱- با
طهارت بودن در حال رَمی
۲- با هر سنگی که می‌اندازد
تکبیر بگوید.
۳- میان او و جمره در جمره عقبه ده یا پانزده ذراع فاصله باشد، و در جمره اولی و وسطی کناره جمره بایستد.
۴- جمره عقبه را رو به جمره و پشت به
قبله رَمْی نماید و جمره اولی و وسطی را رو به قبله ایستاده رَمْی نماید.
یکی از مستحبات رمی جمرات که علاوه بر موارد مذکور در
مناسک حج امام خمینی آمده، این است که: «سنگ‌ریزه را بر
انگشت ابهام گذارده و با ناخن
انگشت شهادت بیندازد»؛
بنابر این و با توجه به معانی مختلف «خذف» که در ادامه می‌آید، امام خمینی نیز «خذف» را به معنای مورد نظر خویش، از مستحبات رمی جمرات می‌داند، هرچند که اصطلاح «خذف» را به کار نبرده‌اند.
بنابر
مشهور مستحب است
رمی جمره به گونه خذف صورت گیرد. برخى قدما آن را
واجب دانسته‌اند.
کیفیت آن- بنابر تصریح بسیارى- بدین گونه است که
سنگ ریزه بر باطن
انگشت شصت قرار داده و با
ناخن انگشت سبابه پرتاب مى‌شود.
بعضى گفته‌اند: بر
ناخن شصت قرار داده و با
سبابه پرتاب مى‌گردد.
گروه سوم گفته‌اند: بر باطن
انگشت شصت نهاده و با
انگشت میانی پرتاب مى‌شود.
خذف سنگ ریزه در
مسجد مکروه است.
برخى با
الغای خصوصیت از خذف،
پرتاب سنگ ریزه در
مسجد را به هرگونه،
مکروه دانسته‌اند. برخى نیز مطلق خذف را- اعم از اینکه در
مسجد باشد یا غیر مسجد-
مکروه دانسته اند.
•
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص ۴۳۸. •
ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
