• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خائِنَة (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





خائِنَة (به کسر همزه و فتح نون) از واژگان نهج البلاغه به معنای خیانت است. امام علی (علیه‌السّلام) در توصیف دنیا و بیان اوصاف حق تعالی از این واژه استفاده کرده است.



خائِنَة به معنی خیانت آید مانند کاذبه و لاغیه که به معنی کذب و لغو است و نیز اسم فاعل آید.


امام (علیه‌السّلام) درباره حق تعالی فرموده: «قَسَمَ أَرْزاقَهُمْ وَ أَحْصى آثارَهُمْ وَ أَعْمالَهُمْ وَ عَدَدَ أنْفاسَهُمْ وَ خائِنَةَ أعْيُنِهِمْ» «خداوند روزی‌های بندگان را قسمت کرده اعمال و آثار آنها را تا اخر بر شمرده و نیز عدد نفس‌ها و خیانت چشم‌های آنها را شمرده است.» (شرح‌های خطبه: )
خوؤون مبالغه خائنه است، در وصف دنیا فرموده: «وَ الْجامِحَةُ الْحَرُونُ وَ الْمائِنَةُ الْخَأُون» یعنی: «دنیا سرکش است و نافرمان و دروغگوست و خیانتکار.» (شرح‌های خطبه: ) «حرون» حیوانی را گویند که چون بخواهی راه برود، می‌ایستد.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۶۹.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۶، ص۲۴۴.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۱۷۸، خطبه۸۹.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۵۸، خطبه۸۸.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۲۳، خطبه۹۰.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۷۷، خطبه۹۰.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۶۳.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۶۷.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۶۴۳.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۷۶-۲۷۷.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۳۹۵.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۴۴۵، خطبه۱۹۱.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۵۹، خطبه۱۸۶.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۸۵، خطبه۱۹۱.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۴۳، خطبه۱۹۱.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۷۱.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۹۰.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۳۴۱.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۲۵۵.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۲۲.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خائنة»، ج۱، ص۳۶۹.    






جعبه ابزار