• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حیر (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حَیر (به فتح حاء) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای حیران و سرگردانی است. از این مادّه ۲۸ مورد در نهج‌البلاغه آمده است.



حَیربه معنای حیران و سرگردانی است.


بعضی از مواردی که در نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - حکمت ۲۶۲

آن‌حضرت به حارث بن حوط فرمود: «یَا حَارِثُ إِنَّکَ نَظَرْتَ تَحْتَکَ وَ لَمْ تَنْظُرْ فَوْقَکَ فَحِرْتَ...فَقَالَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ: إِنَّ سَعِيداً وَعَبْدَ اللهِ بْنَ عُمَرَ لَمْ يَنْصُرَا الْحَقَّ، وَلَمْ يَخْذُلاَ الْبَاطِلَ.»«اى حارث، تو به زيرت نگاه كرده‌اى و به بالاى سرت نظر نيفكنده‌اى، لذا در تحيّر فرو رفتى (و ندانستى كدام جانب را اختيار كنى)، تو حق را نشناختى تا كسى كه حق را اخذ نموده بشناسى، و نيز باطل را هم نشناخته‌اى تا كسانى را كه طرفدار آن هستند بشناسى.حارث گفت: بنابراين من نيز همراه «سعيد بن مالک و عبداللّه بن عمر» كناره‌گيرى مى‌كنم (و بى طرف مى‌مانم) امام فرمود:«سعيد» و «عبداللّه بن عمر» نه حق را يارى كردند و نه باطل را خوار ساختند.» (شرح‌های حکمت: )


از این مادّه ۲۸ مورد در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۱۷.    
۲. ابن فارس، احمد، معجم مقائیس اللغة، ج۲، ص۱۲۳.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۲۸۰.    
۴. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن-دار القلم، ج۱، ص۲۶۳.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة والشوارد، ج۱، ص۷۵۶.    
۶. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۴۱، حکمت ۲۵۳.    
۷. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۲۱۶، حکمت ۲۶۲.    
۸. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۲۱، حکمت ۲۶۲.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۰۳، حکمت ۲۶۲.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ت محمدی مقدم و نوایی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۴۰.    
۱۱. بحرانی، ابن میثم، ت محمدی مقدم و نوایی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۴۰.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۱۴، ص۲۲۷-۲۲۸.    
۱۳. هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۳۴۷.    
۱۴. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۱۴۷-۱۴۸.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حیر»، ج۱، ص۳۱۷.    






جعبه ابزار