حکومت قوم عاد (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قوم عاد آیات پروردگارشان را
انکار کردند، و با
لجاجت، هر گونه دلیل و مدرک روشنی را بر صدق
دعوت پیامبرشان منکر شدند. دیگر اینکه آنها از نظر عمل نیز به عصیان و سرکشی در برابر
پیامبران برخاستند. سومین گناهشان این بود که فرمان خدا را رها کرده و از فرمان هر جبار عنیدی پیروی میکردند.
نظام
حاکم بر قوم عاد، ظالمانه و استبدادی بود:
•• «وَتِلْكَ عَادٌ جَحَدُواْ بِآيَاتِ رَبِّهِمْ وَعَصَوْاْ رُسُلَهُ وَاتَّبَعُواْ أَمْرَ كُلِّ جَبَّارٍ عَنِيدٍ»؛
«و اين قوم «عاد» بود که آيات پروردگارشان را انکار کردند؛ و پيامبران او را
معصیت نمودند؛ و از فرمان هر ستمگر دشمن
حق، پيروى کردند!».
و در این دو
آیه دو بار از
داستان قوم عاد خلاصهگیری شده، بار اول خلاصهگیری کرده و فرمود: (و تلک عاد جحدوا بایات ربهم و عصوا رسله... و یوم القیامة) قوم عاد،
آیات پروردگار خود را که همه
حکمت و موعظت بود انکار کردند و نیز معجزهای که راه
رشد را بر ایشان روشن ساخته و حق را از
باطل برایشان مشخص میکرد حاشا نمودند، با اینکه
علم به حقانیت آن پیدا کردند و تلخیص بار دوم از کلمه (الا ان عادا) شروع میشود که ان شاء اللّه به آن میرسیم.
اشاره به اینکه عصیان و نافرمانی در برابر یک پیغمبر، عصیان در برابر همه پیامبران به شمار میرود
قوم عاد علاوه بر انکار
آیات مشتمل بر حکمت و موعظت و انکار معجزهای که - گفتیم - راه رشد را بر ایشان روشن میساخت، رسولان پروردگار خود که عبارت بودند از
هود و
انبیا قبل از آن جناب را نیز عصیان نمودند، خواهید پرسید که قوم
هود همزمان با انبیاء قبل از خود نبودند، چهطور آنان را عصیان کردند؟ در پاسخ میگوییم: عصیان یک پیغمبر، عصیان همه پیغمبران است برای اینکه
دعوت همه انبیا به یک
دین است، پس قوم
هود اگر شخص
هود پیغمبر (
علیه
السلام) را
عصیان کردند با عصیان کردن او سایر انبیا را نیز عصیان کردهاند و این مطلب از ظاهر
کلام خدای تعالی در مواضعی دیگر نیز استفاده میشود، مانند آیه شریفه (کذبت عاد المرسلین اذ قال لهم اخوهم
هود الا تتقون) که صریحا میفرماید: عصیانشان نسبت به
هود، عصیان همه مرسلین بود. و
آیه زیر نیز اگر به صراحت آیه قبل دلالت ندارد، لیکن
اشعار بر مطلب ما دارد، که میفرماید: (و اذکر اخا عاد اذ انذر قومه بالاحقاف و قد خلت النذر من بین یدیه و من خلفه).
البته احتمال هم دارد که قوم عاد غیر از جناب
هود (
علیه
السلام)، پیغمبران دیگری نیز داشتهاند که قبل از
هود و بعد از جناب
نوح (علیهالسلام) در بین آنان مبعوث شده باشد؛ ولی
قرآن کریم نام آنان را نبرده باشد و لیکن
سیاق آیات با این احتمال مساعد نیست.
(و اتبعوا امر کل جبار عنید)، دستورات هر جبار و زورگوی عنیدی را که داشتند پیروی کردند و همین گوش به فرمان جباران بودن، آنان را از پیروی
هود (علیهالسلام) و پذیرفتن دعوتش باز داشت، و کلمه (
جبار) به معنای گردن کلفتی است که با
اراده خود بر مردم غالب گشته و آنان را
اجبار میکند تا مطابق دلخواه او عمل کنند، و کلمه (عنید) به معنای کسی است که عناد و زیر بار
حق نرفتنش شدید و بسیار باشد،
سه خصلت قوم
هود که به خاطر آن ملعون
دنیا و آخرت شدند: انکار آیات الهی، نافرمانی انبیا و
اطاعت از جباران
پس این قسمت از آیه آن خلاصهگیری نوبت اول بوده که گفتیم در دو آیه مورد بحث از سرگذشت
هود (
علیه
السلام) و قومش شده و حاصلش این است که قوم
هود گرفتار سه خصلت نکوهیده بودند: یکی انکار
آیات الهی، دوم نافرمانی انبیا و سوم اطاعت کردن از جباران.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکومت قوم عاد».