حکومت ظالمان (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ظالمان هیچگاه شایستگی برای
تشکیل حکومت را ندارند. در این مقاله آیات مرتبط با حکومت ظالمان معرفی می‌شوند.
••• حکومت
ظالمان بر مردم، نشانه
عذاب الهی بر آنان :
«قُلْ هُوَ الْقَادِرُ عَلَى أَن يَبْعَثَ عَلَيْكُمْ عَذَابًا مِّن فَوْقِكُمْ أَوْ مِن تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ أَوْ يَلْبِسَكُمْ شِيَعاً وَيُذِيقَ بَعْضَكُم بَأْسَ بَعْضٍ انظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ الآيَاتِ لَعَلَّهُمْ يَفْقَهُونَ»؛
«بگو: «او قادر است که از بالا يا از زير پاى شما، عذابى بر شما بفرستد؛ يا بصورت دسته‌هاى پراکنده شما را با هم بياميزد؛ و طعم جنگ (و اختلاف) را به هر يک از شما به‌وسيله ديگرى بچشاند.» ببين چگونه آيات گوناگون را (براى آنها) بازگو مى‌کنيم! شايد بفهمند (و باز گردند)!».
برداشت مزبور را روایتی از
امام صادق علیه‌السلام تأیید می‌کند که «عذابا من فوقکم» را به سلطان ستمگر تفسیر می‌کند.
•••
هلاکت و عذاب الهى، پيامد حكومت ظالمان:
فَأَخَذْناهُ وَ جُنُودَهُ فَنَبَذْناهُمْ فِي الْيَمِّ فَانْظُرْ كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الظَّالِمِينَ وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ ....
پذيرش
ولایت و حكومت ستمگران، در پى پيروى از تمايلات جاهلانه:
... وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ إِنَّهُمْ لَنْ يُغْنُوا عَنْكَ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً وَ إِنَّ الظَّالِمِينَ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ ....
ظلم انسان‌ها و جوامع، عامل تسلط حکومت‌های ظالمانه بر آنان:
وَكَذَلِكَ نُوَلِّي بَعْضَ الظَّالِمِينَ بَعْضًا بِمَا كَانُواْ يَكْسِبُونَ؛
«ما اين‌گونه بعضى از ستمگران را به بعضى ديگر وامى‌گذاريم به سبب اعمالى که انجام مى‌دادند».
عدم شايستگى
ستم‌پیشگان، براى
حکومت:
۱. وَ إِذِ ابْتَلى إِبْراهِيمَ ... قالَ إِنِّي جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي قالَ لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ.
۲. وَ لا تَرْكَنُوا إِلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّكُمُ النَّارُ وَ ما لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ أَوْلِياءَ ثُمَّ لا تُنْصَرُونَ.
۳. ثُمَّ جَعَلْناكَ عَلى شَرِيعَةٍ مِنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْها وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ إِنَّهُمْ لَنْ يُغْنُوا عَنْكَ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً وَ إِنَّ الظَّالِمِينَ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ وَ اللَّهُ وَلِيُّ الْمُتَّقِينَ.
نظام حاكم بر
قوم عاد، ظالمانه و استبدادى:
وَ تِلْكَ عادٌ جَحَدُوا بِآياتِ رَبِّهِمْ وَ عَصَوْا رُسُلَهُ وَ اتَّبَعُوا أَمْرَ كُلِّ جَبَّارٍ عَنِيدٍ.
حاکمیت یافتن ستمگران بر مردم ستم‌پیشه، از
سنت‌های خداوند:
وَكَذَلِكَ نُوَلِّي بَعْضَ الظَّالِمِينَ بَعْضًا بِمَا كَانُواْ يَكْسِبُونَ؛
«ما اين‌گونه بعضى از ستمگران را به بعضى ديگر وامى‌گذاريم به سبب اعمالى که انجام مى‌دادند».
جواز همكارى با حكومت ظالمان، در جهت
خدمت به مردم و جلوگيرى از
فساد:
۱. وَ قالَ الْمَلِكُ ائْتُونِي بِهِ أَسْتَخْلِصْهُ لِنَفْسِي فَلَمَّا كَلَّمَهُ قالَ إِنَّكَ الْيَوْمَ لَدَيْنا مَكِينٌ أَمِينٌ قالَ اجْعَلْنِي عَلى خَزائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ.
۲. وَ قالَ رَجُلٌ مُؤْمِنٌ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَكْتُمُ إِيمانَهُ أَ تَقْتُلُونَ رَجُلًا أَنْ يَقُولَ رَبِّيَ اللَّهُ وَ قَدْ جاءَكُمْ بِالْبَيِّناتِ مِنْ رَبِّكُمْ وَ إِنْ يَكُ كاذِباً فَعَلَيْهِ كَذِبُهُ وَ إِنْ يَكُ صادِقاً يُصِبْكُمْ بَعْضُ الَّذِي يَعِدُكُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ كَذَّابٌ يا قَوْمِ لَكُمُ الْمُلْكُ الْيَوْمَ ظاهِرِينَ فِي الْأَرْضِ فَمَنْ يَنْصُرُنا مِنْ بَأْسِ اللَّهِ إِنْ جاءَنا ....
حاكمان ظالم، دعوت‌كننده مردم به
آتش جهنّم:
فَأَخَذْناهُ وَ جُنُودَهُ فَنَبَذْناهُمْ فِي الْيَمِّ فَانْظُرْ كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الظَّالِمِينَ وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَدْعُنَ إِلَى النَّارِ وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ لا يُنْصَرُونَ.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۲، ص۱۰۳، برگرفته از مقاله «حکومت ظالمان». مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۹، ص۳۱۱، برگرفته از مقاله «حکومت ظالمان».
