حکم مضاربه (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مضاربه احکام و شرایطی دارد که به تفصیل در
کتب فقهی آمده است. در این مقاله به برخی از
احکام مضاربه از دیدگاه
قرآن کریم اشاره می‌شود.
مضاربه از
ضرب گرفته شده. (
الضرب فی الارض) یعنی سیر و سفر در
زمین.
از آنجا که یکی از طرفین
معامله (عامل) برای تحصیل سود به
حرکت و تلاش می‌پردازد نام آن را از این کلمه اتخاذ کرده‌اند.
مضاربه در اصطلاح فقها عبارت است از عقدی که به موجب آن شخصی با سرمایه شخص دیگر به
تجارت می‌پردازد. و سود حاصل از آن میان آنها تقسم می‌گردد.
از
آیات زیر
مشروعیت قرارداد مضاربه استفاده می‌شود.
«... ابتغوا من فضل الله....،
و هنگامی که
نماز پایان گرفت (شما آزادید) در
زمین پراکنده شوید و از
فضل خدا بطلبید، و خدا را بسیار یاد کنید شاید رستگار شوید».
«.. وءاخرون یضربون فی الارض یبتغون من فضل الله...؛
پروردگارت می‌داند که تو و گروهی از آنها که با تو هستند نزدیک دو سوم از شب یا نصف یا ثلث آن را به پا می‌خیزند؛ خداوند
شب و
روز را اندازه گیری می‌کند؛ او می‌داند که شما نمی‌توانید مقدار آن را (به دقت) اندازه گیری کنید (برای عبادت کردن)، پس شما را بخشید؛ اکنون آنچه برای شما میسر است
قرآن بخوانید او می‌داند بزودی گروهی از شما بیمار می‌شوند، و گروهی دیگر برای به دست آوردن
فضل الهی (و کسب روزی) به
سفر می‌روند، و گروهی دیگر در
راه خدا جهاد می‌کنند (و از
تلاوت قرآن بازمی مانند)، پس به اندازه‌ای که برای شما ممکن است از آن تلاوت کنید و نماز را بر پا دارید و
زکات بپردازید و به خدا «
قرض‌الحسنه» دهید (در راه او
انفاق نمایید) و (بدانید) آنچه را از کارهای نیک برای خود از پیش می‌فرستید نزد خدا به بهترین وجه و بزرگترین
پاداش خواهید یافت؛ و از خدا
آمرزش بطلبید که خداوند آمرزنده و مهربان است».
(برخی از آیات یاد شده، بر جواز
مضاربه استدلال کردند، با این بیان که این آیات بر
رجحان تکسب دلالت دارد و فرقی نگذاشته بین اینکه تکسب به
مال خود باشد یا با
مال غیر.)
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم مضاربه».
