حکم مال حرام (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اموالی که از راههای حرام مثل
ربا،
قمار،
کم‌فروشی و
ظلم، و از راه باطل، به دست آمده باشند را
مال حرام گویند و تصرف در آنها هم
حرام است.
باید از تصرف در
اموال و ثروت به دست آمده از راه باطل، اجتناب کرد.
«ولا تاکلوا امولکم بینکم بالبـطـل وتدلوا بها الی الحکام لتاکلوا فریقـا من امول الناس بالاثم وانتم تعلمون؛
و اموال یکدیگر را به باطل (و ناحق) در میان خود نخورید! و برای خوردن بخشی از اموال مردم به
گناه، (قسمتی از) آن را (به عنوان
رشوه) به
قضات ندهید، در حالی که می‌دانید (این کار، گناه است).»
«یـایها الذین ءامنوا لا تاکلوا امولکم بینکم بالبـطـل..؛
ای کسانی که
ایمان آورده‌اید! اموال یکدیگر را به باطل (و از طرق نامشروع) نخورید مگر اینکه تجارتی با رضایت شما انجام گیرد. و
خودکشی نکنید! خداوند نسبت به شما مهربان است.»
«واخذهم الربوا وقد نهوا عنه واکلهم امول الناس بالبـطـل..؛
و (همچنین) بخاطر ربا گرفتن، در حالی که از آن
نهی شده بودند و خوردن اموال مردم به باطل و برای
کافران آنها،
عذاب دردناکی آماده کرده‌ایم.»
«یـایها الذین ءامنوا ان کثیرا من الاحبار والرهبان لیاکلون امول الناس بالبـطـل ویصدون عن سبیل الله والذین یکنزون الذهب والفضة ولا ینفقونها فی سبیل الله فبشرهم بعذاب الیم؛
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! بسیاری از دانشمندان (
اهل کتاب) و
راهبان، اموال مردم را بباطل می‌خورند، و (آنان را) از راه خدا بازمی دارند! و کسانی که
طلا و
نقره را گنجینه (و ذخیره و پنهان) می‌سازند، و در راه
خدا انفاق نمی‌کنند، به
مجازات دردناکی بشارت ده.»
اینکه آنها (
علمای یهود) چگونه اموال مردم را بیهوده و بدون مجوز و به تعبیر
قرآن از طریق "باطل" می‌خورند در
آیات دیگر کم و بیش به آن اشاره شده و قسمتی هم در تواریخ آمده است.
یکی اینکه: حقایق تعلیمات
آئین مسیح (علیه‌السّلام) و
موسی (علیه‌السّلام) را کتمان می‌کردند تا مردم به آئین جدید (آئین اسلام) نگروند، منافع آنها به خطر نیفتد و هدایایشان قطع نشود، چنان که در آیات
۴۱ و ۷۹ و ۱۷۴
سوره بقره به آن اشاره شده است.
و دیگر اینکه: با گرفتن "رشوه" از مردم حق را
باطل و باطل را
حق می‌کردند و به نفع زورمندان و اقویا حکم باطل می‌دادند، چنان که در
آیه ۴۱ سوره مائده به آن اشاره شده است.
یکی دیگر از طرق نامشروع در آمدشان این بود که به نام "بهشت فروشی" و یا "گناه بخشی" مبالغ هنگفتی از مردم می‌گرفتند و
بهشت و آمرزش را که منحصرا در اختیار
خداوند است به مردم می‌فروختند که در تاریخ
مسیحیت سر و صدای زیادی بپا کرده و بحثها و جدال‌هایی برانگیخته است!.
تصرف در اموال به دست آمده از راه
ربا،
قمار،
کم‌فروشی و
ظلم،
حرام است.
«یـایها الذین ءامنوا لا تاکلوا امولکم بینکم بالبـطـل الا ان تکون تجـرة عن تراض منکم ولا تقتلوا انفسکم ان الله کان بکم رحیما؛
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! اموال یکدیگر را به باطل (و از طرق نامشروع) نخورید مگر اینکه تجارتی با رضایت شما انجام گیرد. و خودکشی نکنید! خداوند نسبت به شما مهربان است.»
(
امام باقر (علیه‌السّلام) در مورد «بالباطل» در
آیه یاد شده فرمود: (مقصود) مال کسب شده از راه باطل مانند ربا،
قمار، کم‌فروشی و ظلم است.)
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم مال حرام».
