حکم حرم (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در این مقاله برخی از احکام خاص
حرم مکه که محدوده خاصی را از اطراف
مکه شامل است، بیان می‌گردد.
اجرای حد سرقت و
قصاص در حرم، در صورت وقوع دزدی و
قتل در آنجا
واجب است.
«... فمن اعتدی علیکم فاعتدوا علیه بمثل ما اعتدی علیکم....؛
ماه حرام، در برابر ماه حرام! (اگر دشمنان، احترام آن را شکستند، و در آن با شما جنگیدند، شما نیز حق دارید مقابله به مثل کنید.) و تمام حرامها، (قابل) قصاص است. و (به طور کلی) هر کس به شما
تجاوز کرد، همانند آن
بر او تعدی کنید! و از
خدا بپرهیزید (و زیاده روی ننمایید)! و بدانید خدا با پرهیزکاران است».
(معاویة بن عمار می‌گوید: از
امام صادق علیه‌السّلام پرسیدم: اگر فردی در حرم (مکه) کسی را کشت یا دست به سرقت زد، حکم او چیست؟ امام علیه‌السّلام فرمود: ذلیلانه
بر او
حد جاری می‌شود، چون او احترام حرم را نگاه نداشته و
خداوند فرموده: «فمن اعتدی علیکم فاعتدوا علیه بمثل ما اعتدی علیکم»).
گرفتن پناهندگان
مجرم به حرم و
اجرای حد بر آنان، در حرم
جایز نیست.
«ان اول بیت وضع للناس للذی ببکة مبارکـا وهدی للعــلمین• ... ومن دخله کان ءامنـا...؛
نخستین خانه‌ای که برای مردم (و نیایش خداوند) قرار داده شد، همان است که در سرزمین مکه است، که پر برکت، و مایه
هدایت جهانیان است. • در آن، نشانه‌های روشن، (از جمله)
مقام ابراهیم است؛ و هر کس داخل آن (خانه خدا) شود؛ در
امان خواهد بود، و برای خدا
بر مردم است که آهنگ خانه (او) کنند، آنها که توانایی رفتن به سوی آن دارند. و هر کس
کفر ورزد (و
حج را ترک کند، به خود زیان رسانده)، خداوند از همه جهانیان، بی نیاز است».
(امام صادق علیه‌السّلام در پاسخ سؤالی درباره «و من دخله کان آمنا» فرمود: اگر کسی در خارج حرم مرتکب سرقت و سپس وارد حرم شد کسی حق ندارد او را (برای
اجرای حد) دستگیر کند، بلکه باید
بر او سخت گرفت تا از حرم بیرون رود آنگاه او را دستگیر کنند و
حد را
بر او
جاری نمایند.)
روا نبودن
تملک،
خرید و فروش و
اجاره خانه‌های مکه از
آیه زیر قابل برداشت است.
«ان الذین کفروا ویصدون عن سبیل الله والمسجد الحرام الذی جعلنـه للناس سواء العـکف فیه والباد ومن یرد فیه بالحاد بظـلم نذقه من عذاب الیم؛
کسانی که
کافر شدند، و
مؤمنان را از
راه خدا بازداشتند، و (همچنین) از
مسجد الحرام، که آن را برای همه مردم، برابر قرار دادیم، چه کسانی که در آنجا زندگی می‌کنند یا از نقاط دور وارد می‌شوند (، مستحق عذابی دردناکند)؛ و هر کس بخواهد در این سرزمین از راه حق منحرف گردد و دست به
ستم زند، ما از عذابی دردناک به او می‌چشانیم».
(برخی از «جعلناه للناس سواء العاکف فیه و الباد» استفاده کرده‌اند که کسی در جایگاه مالک شخصی نمی‌تواند، زائران را از سکونت در خانه خود که در مکه واقع شده است منع نماید یا آن را خرید و فروش نماید یا اجاره دهد برخی این موارد را
مکروه و برخی
حرام دانسته‌اند و بنا
بر قولی مقصود از «مسجدالحرام» مکه است.)
عدم
جواز آزار رساندن به
حیوانات در حرم از
آیات زیر برداشت می‌شود.
«ان اول بیت وضع للناس للذی ببکة مبارکـا وهدی للعــلمین• فیه ءایـت بینـت مقام ابرهیم ومن دخله کان ءامنـا...؛
نخستین خانه‌ای که برای مردم (و نیایش خداوند) قرار داده شد، همان است که در سرزمین مکه است، که پر برکت، و مایه هدایت جهانیان است. • در آن، نشانه‌های روشن، (از جمله) مقام ابراهیم است؛ و هر کس داخل آن
خانه خدا شود؛ در امان خواهد بود، و برای خدا
بر مردم است که آهنگ خانه (او) کنند، آنها که توانایی رفتن به سوی آن دارند. و هر کس کفر ورزد (و حج را ترک کند، به خود زیان رسانده)، خداوند از همه جهانیان، بی نیاز است».
(
امام صادق علیه‌السّلام: درباره «و من دخله کان آمنا» فرمود: وحوش و پرندگانی که وارد حرم شدند از حمله و اذیت درامان‌اند تا از
حرم بیرون بروند.)
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم حرم»
