حِنْث (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حِنْث: (عَلَی الْحِنْثِ الْعَظیمِ)«حِنْث» در اصل به معنای «هر گونه گناه» است،
ولی در بسیاری از مواقع این واژه به معنای «پیمان‌شکنی و مخالفت
سوگند» آمده، به خاطر این که از مصداق‌های روشن
گناه است.
(وَكَانُوا يُصِرُّونَ عَلَى الْحِنثِ الْعَظِيمِ) (و همواره بر گناهان بزرگ اصرار مى‌ورزيدند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: در مجمع البیان می‌گوید: کلمه حنث به معنای شکستن عهد و پیمان مؤکد به سوگند است، و اصرار در شکستن چنین عهدی به این است که: به این عمل ناستوده هم‌چنان ادامه دهد، و به هیچ وجه دست از آن برندارد.
و شاید این معنا از سیاق استفاده بشود که اصرار بر حنث
عظیم عبارت است از اینکه
استکبار از
پرستش و بندگی
پروردگار خود دارند، عبادتی که بر حسب
فطرت بر آن
پیمان بسته بودند، و در
عالم ذر بر طبق آن میثاق داده بودند، و در عین سپردن چنین پیمانی فطری غیر پروردگار خود را اطاعت کنند، و این پیمان
شرک مطلق است.
بعضی
هم گفته‌اند: اصلا کلمه حنث به معنای گناه
عظیم است، و اگر با این حال کلمه مذکور را به وصف
عظیم توصیف کرده، با اینکه
عظیم در معنای خود کلمه خوابیده، برای
مبالغه است، و منظور از حنث
عظیم شرک به خدا است.
بعضی
دیگر گفته‌اند: حنث
عظیم به طور کلی به معنای هر
گناه کبیره است.
بعضی
هم گفته‌اند: سوگند خوردن بر این ادعا است که
قیامت دروغ است، و این سوگند در آیه شریفه
(وَ اَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ اَیْمانِهِمْ لا یَبْعَثُ اللَّهُ مَنْ یَمُوتُ) حکایت شده می‌فرماید:
مشرکین سوگندهای غلاظ و شدادی به
خدا می‌خورند که خدا مردگان را زنده نمی‌کند، ولی لفظ آیه مورد بحث مطلق است، نه از آن خصوص عهدشکنی متبادر است، و نه
شرک به خدا، و نه گناهان کبیره، و نه سوگند بر نبودن
معاد، و چون آیه مطلق است پس با احتمال ما بهتر می‌سازد که گفتیم: عبارت است از اطاعت غیر خدا که این نیز مطلق است و شامل همه آن احتمالات می‌شود.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «حِنْث»، ص۱۹۶.
