حِدْثان (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حِدْثان (به کسر حاء و سکون دال) از
واژگان نهج البلاغه به معنای نوائب و بلاهاى روزگار است.
این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه به کار رفته است، مانند:
• حَدَثان (به فتح حاء و دال) نيز بلاهاى روزگار است؛
• اُحْدوثَه (به ضم همزه و سکون حاء و فتح ثاء) به معنی آنچه حديث و نقل مىشود و جمع آن اَحاديث (به فتح همزه) است.
حِدْثان به معنای نوائب و بلاهاى روزگار است.
حَدَثان بر وزن ضربان نيز بلاهاى روزگار است.
اُحْدوثَه به معنی آنچه حديث و نقل مىشود و جمع آن
اَحاديث است.
برخی از مواردی که در «نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) میفرمايد:
«يَا أَسْرَى الرَّغْبَةِ أَقْصِروا فإِنَّ الْمُعَرِّجَ عَلَى الدُّنْيا لا يَروعُهُ مِنْها إِلاَّ صَريفُ أَنْيابِ الْحِدْثانِ.» «اى اسيران
طمع خود را نگاه داريد، مايل به
دنیا (دنيا دوست) را نمىرساند مگر صداى دندانهاى بلاهاى روزگار.»
امام (علیهالسلام) میفرماید:
«وَ قَد خاطَرَ مَنِ اسْتَغْنَى بِرأْيِهِ وَ الصَّبْرُ يُناضِلُ الْحِدْثانَ.» (و آن كس كه به
رأی خود
قناعت كند خود را به خطر افكنده،
صبر و استقامت با
مصائب مىجنگد.)
آن حضرت در خطبه الغّراء فرموده:
«وَ مَحا الْحَدَثانُ مَعالِمَهُ.» (و گذشت
شب و
روز نشانههاى او را از ميان مىبرد.)
امام (صلواتاللهعلیه) فرموده:
«يَا كُمَيْل... الَعِلْمِ دِينٌ يُدانُ بِهِ بِهِ يَكْسِبُ الاِْنْسانُ الطّاعَةَ فی حَياتِهِ وَ جَميلَ الاُْحْدوثَةِ بَعْدَ وَفاتِهِ.» (اى
کمیل...
علم، آيينى است كه با آن
جزا داده مىشود، به وسيله آن
انسان در دوران
حیات اطاعت فرمان خدا مىكند و بعد از
وفات نام نيک از او مىماند.)
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حدثان»، ص۲۵۶-۲۵۵.