حَفْل (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَفْل از
مفردات نهج البلاغه به معنای جمع شدن و نیز به معنی اعتناء آمده است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در نامه به
مالک اشتر و در رابطه با اموات از این واژه استفاده نموده است.
حَفْل به معنای جمع شدن است. «
حفل الماء حفلا: اجتمع. و القوم: احتشدوا»
و نیز به معنی اعتناء آید «
لا یحفل: لا یبالی»
«حفله» یکبار جمع شدن، جمع آن حفلات است.
برخی از مواردی که در
نهج البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد:
حضرت علی (علیه‌السلام) به
مالک اشتر می‌نویسد:
«فَاتَّخِذْ اُولئِکَ خَاصَّةً لِخَلَوَاتِکَ وَ حَفَلاَتِکَ»؛
«اشخاص پاک را برای مجالس سرّی و محفل‌های عمومی انتخاب کن».
گویا در اشاره به
حجّاج بن یوسف فرموده:
«كَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى فَاسِقِهِمْ وَ قَدْ ... أَقْبَلَ مُزْبِداً كَالتَّيَّارِ لاَ يُبَالِي مَا غَرَّقَ، أَوْ كَوَقْعِ النَّارِ في الْهَشيمِ لاَ يَحْفِلُ مَا حَرَّقَ»؛
«گویا نگاه می‌کنم به طاغی آنها که رو کرده کف بر دهان، مانند دریائی که باک ندارد چه چیز را غرق کرد و یا مانند افتادن آتش در علف‌های خشکیده که اعتنا ندارد چه چیز را سوزاند».
در رابطه با اموات فرموده:
«لاَ يَعْرِفُونَ مَنْ أَتَاهُمْ، وَ لاَ يَحْفِلُونَ مَنْ بَكَاهُمْ، وَ لاَ يُجِيبُونَ مَنْ دَعاهُمْ»؛
«هم اكنون كسى كه نزد آنان برود وى را نمى‌شناسند و به آنها كه برايشان مى‌گريند اهميّت نمى‌دهد و به كسانى كه آنان را مى‌خوانند پاسخ نمى‌گويند».
که «لا یحفلون» معنی «لا یبالون» است.
«وَ لاَ يَحْفِلُونَ بِالرَّوَاجِفِ»؛
«مردگان به زلزله‌ها اعتنائی و از آنها باکی ندارند».
از این لفظ چهار مورد در «نهج البلاغه» آمده است، سه مورد به معنی اعتناء و یکی در معنی جمع شدن.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حفل»، ج۱، ص۲۸۷.
