حمیم (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَمیم (به فتح حاء)، از
واژگان نهج‌البلاغه، به معنای آب داغ است. سه مورد از این کلمه در
نهج‌البلاغه به كار رفته است.
حَمیمبه معنای آب داغ است.
مواردی که در
نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد.
در رابطه با
قیامت فرموده:
«وَيُنْفَخُ فِي الصُّورِ...وَمَعْهَدُهَا قَاعاً سَمْلَقاً فَلاَ شَفِيعٌ يَشَفَعُ، وَلاَ حَمِيمٌ يَنْفَعُ، وَلاَ مَعْذِرَةٌ تَدْفَعُ.» «در «صور» دميده مى‌شود، قلبها از كار مى‌افتد، زبانها بند مى‌آيد، كوههاى بلند و سنگهاى محكم به هم مى‌خورند آن چنان كه قسمتهاى سخت و محكم درهم ريخته، نرم مى‌شوند و همچون سراب به نظر مى‌آيند، جاى آنها چنان صاف و همواره مى‌گردد كه گويا كوهى وجود نداشته است در آن روز نه شفيعى است كه شفاعت كند و نه دوستى كه سودى بخشد و نه عذر موجّهى كه كيفر را بر طرف سازد.»
(شرح های خطبه:
)
در مذمت یارانش فرمود:
«اللَّهُمَّ إِنّي قَدْ مَلِلْتُهُمْ وَمَلُّوني...أَمَاوَاللهِ لَوَدِدْتُ أَنَّ لِي بِكُمْ أَلفَ فَارِس مِنْ بَنِي فِرَاسِ بْنِ غَنْم...هُنَالِكَ، لَوْ دَعَوْتَ، أَتَاكَ مِنْهُمْ فَوَارِسُ مِثْلُ أَرْمِيَةِ الحَمِيم.»«بارالها! (از بس
نصیحت كردم و اندرز دادم) آنها را خسته و ناراحت ساختم و آنها نيز مرا خسته كردند، من آنها را ملول، و آنها نيز مرا ملول ساختند، پس به جاى آنان افرادى بهتر، به من مرحمت كن و به جاى من بدتر از من بر آنها مسلّط نما. خداوندا! دلهاى آنها را آب كن همان طور كه نمک در آب حل مى‌شود آگاه باشيد به خدا سوگند دوست داشتم به جاى شما هزار سوار از «بَنى فِراس بن غَنم» داشته باشم (تا با كمك آنها دشمنان را بر سر جاى خود مى‌نشاندم، آنها چنانند كه شاعر گفته:
چون آن ابر سريع السير كم آب
پى دشمن كشى بى صبر و بى تاب.»
(شرح های خطبه:
)
در رابطه با آب جوشان
جهنم فرموده:
«وَأَعْظَمُ مَاهُنَالِكَ بَلِيَّةً نُزُلُ الْحَمِيم، وَتَصْلِيَةُ الْجَحِيمِ، وَفَوْرَاتُ السَّعِيرِ.»«و بزرگترين بلا در آن‌جا آب سوزان، آتش دوزخ و برافروختگى شعله‌ها و نعره هاى آتش است.»
(شرح های خطبه:
)
سه مورد از این ماده در
نهج‌البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حمیم»، ج۱، ص۳۰۶.
