حمله حیدری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حمله حیدری، نام منظومه‌هایی در بیان زندگانی
پیامبر صلی‌اللّه‌علیه‌وآله‌وسلم و خاصه نبردهای
علی علیه‌السلام، سروده شده از اواخر
قرن نهم تا اوایل قرن چهاردهم هجری است.
قزوینی
فقط از دو
منظومه حمله حیدری اثر باذل مشهدی و
راجی
کرمانی نام برده است، اما اته
چندین منظومه درباره حضرت علی و
اهل‌بیت پیامبر علیهم‌السلام ذکر کرده و گلچین معانی
۵۴ منظومه را نام برده است.
به گفته آقابزرگ طهرانی
، «
حمله‌خوانی» با
قرائت منظومه حمله حیدری باذل مشهدی، در برابر قرائت کتاب
روضة الشهداء اثر
ملاحسین واعظ کاشفی (متوفی ۹۱۰) که عنوان «
روضه‌خوانی» داشت، در مجالس
عزا رایج شد.
در میان منظومه‌هایی که عنوان حمله حیدری به خود گرفته‌اند، منظومه‌های باذل مشهدی،
راجی کرمانی و افتخارالعلماء
صهبای آشتیانی از نظر ویژگی‌های ادبی و درجه اشتهار، اهمیت ویژه‌ای دارند.
•
آقابزرگ طهرانی.
• هرمان اته، تاریخ ادبیات فارسی، ترجمه با حواشی صادق رضازاده شفق، تهران ۱۳۵۶ش.
• مهدی بامداد، شرح حال
رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ هجری، تهران ۱۳۵۷ش.
• محمد دانشور، تاریخچه محله و مسجد خواجه خضر
کرمان،
کرمان ۱۳۷۵ش.
•
دایرة المعارف فارسی، به سرپرستی
غلام‌حسین مصاحب، تهران ۱۳۴۵ـ۱۳۷۴ش.
• احمد دیوان‌بیگی، حدیقة الشعراء، چاپ عبدالحسین نوائی، تهران ۱۳۶۴ـ۱۳۶۶ش.
•
بمانعلی راجی کرمانی، حمله حیدری، چاپ یحیی طالبیان و محمود مدبری،
کرمان ۱۳۸۳ش.
•
بمانعلی راجی کرمانی، گزیده حمله حیدری: بزرگترین حماسه مذهبی، تحقیق و گزینش حسین بهزادی اندوه‌جردی، تهران ۱۳۷۰ش.
•
بمانعلی راجی کرمانی، نوبت‌زن کوی ساقی، چاپ رضا اشرف‌زاده، (مشهد ۱۳۷۷ش).
• محمدعلی‌بن عبدالوهاب شهلای یزدی، تذکره شبستان، چاپ اکبر قلم‌سیاه، تهران ۱۳۷۹ش.
• محمدرضا صرفی، «محتوا، ساختار و زبان حمله حیدری»، در خلاصه مقالات همایش بزرگداشت ملابمانعلی
راجی کرمانی: (۲۳ـ۲۲ مهرماه ۱۳۷۷،
کرمان)، به کوشش وحید پورنادری،
کرمان ?(۱۳۷۷ش).
• ذبيح الله صفا، حماسه‌سرایی در ایران، تهران ۱۳۶۳ش.
• مصطفی صهبای آشتیانی، کتاب
افتخارنامه حیدری، تهران: کتابفروشی محمدحسن علمی.
• محمد قزوینی، یادداشتهای قزوینی، چاپ ایرج افشار، تهران ۱۳۶۳ش.
• احمد گلچین معانی، فهرست کتب خطی کتابخانه آستان قدس رضوی، ج۷، بخش۱،
مشهد ۱۳۴۶ش.
• محمدعلی مدرس تبریزی، ریحانة الادب، تهران ۱۳۶۹ش.
• خانبابا مشار، فهرست کتاب‌های چاپی فارسی، تهران ۱۳۵۰ـ۱۳۵۵ش.
• محمدعلی‌بن محمدباقر وامق یزدی، تذکره میکده، به کوشش حسین مسرت، (
تهران) ۱۳۷۱ش.
• رضاقلی‌بن محمدهادی هدایت، مجمع الفصحاء، چاپ مظاهر مصفا، تهران ۱۳۸۲ش.
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة‌المعارف اسلامی، مقاله «حمله حیدری»، ص۶۵۶۲.
