حمزة بن طیار (شخصیت رجالی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حمزه طیار، از
راویان مورد وثوق
امام صادق (علیه‌السلام) بوده و از جایگاه ویژه‌ای نزد ایشان برخوردار بود. حمزه در
علم فقه و
کلام و
فن مناظره سرآمد بوده است.
حمزه مردی موثق و جلیل‌القدر و در
علم فقه و
کلام سرآمد بوده است. حمزه به روزگار امام صادق (علیه‌السّلام) بدرود حیات گفته است. درباره حمزه احادیثی وارد شده که نشانگر
ایمان محکم و ولای او نسبت به
اهل بیت است. او از حقانیت ائمه اهل بیت با منطق نیرومند و قاطعیت تمام دفاع می‌کرده و در اثبات امامت آنان به بحث و
مناظره می‌پرداخته است.
هشام بن حکم گوید: روزی امام صادق (علیه‌السّلام) از من سراغ حمزه را گرفت. عرض کردم او درگذشت. امام فرمود:
خداوند او را رحمت کند و سرور و شادمانی‌اش بخشد. او در دفاع از ما اهل بیت بسیار سخت کوش و مصمم بود.
نظیر این حدیث را
مؤمن الطاق هم درباره حمزه روایت کرده است.
در حدیثی دیگر آمده است که حمزه از امام صادق (علیه‌السّلام) پرسید: شنیده‌ام شما دوست نمی‌دارید بر سر مسائل فکری و عقیدتی بحث و درگیری شود. امام در پاسخ فرمود: از بحث و
مناظره تو و امثال تو نگرانی ندارم. تو که می‌دانی چگونه پرواز کنی و چگونه بر زمین بنشینی از بحث و مجادله مثل تو هرگز بدمان نمی‌آید.
تو به احتجاج بپرداز و از ما دفاع کن! طیار لقب حمزه و پدر او محمد بن عبدالله مولای فزاره بوده که خود از
اصحاب امام باقر (علیه‌السّلام) محسوب می‌شده و امام بوجود چنین شخصی افتخار می‌کرده است.
حمزه می‌گوید: روزی امام صادق (علیه‌السّلام) راجع به
علم قرائت از من سؤالی فرمود. عرض کردم من در این دانش وارد نیستم. امام فرمود: ولی پدر تو محمد وارد بود. بعد، از فرائض پرسید. گفتم: در این قسمت هم اطلاع کافی ندارم. امام باز فرمود: لیکن پدر تو اطلاعات خوبی داشت. سپس فرمود: روزی مردی قرشی از دوستان من که شخص دانشمند و آگاهی در علم قرائت هم بود همراه پدر تو نزد ابوجعفر باقر اجتماع کردند.
پدرم
امام باقر رو به آنها کرد و فرمود: با هم بحث کنید و از یکدیگر سؤال علمی نمائید. آنان به بحث و
مناظره علمی پرداختند و مطالبی میان آنها رد و بدل شد. آنگاه مرد قرشی به پدرم امام باقر گفت: مقصود شما را فهمیدم؛ می‌خواستید به من نشان دهید که در میان اصحاب و شاگردان شما چنین کسانی وجود دارند.
امام باقر (علیه‌السّلام) فرمود: آری، چنین است! او را چطور دیدی و چگونه دانشمندی است؟ پس حمزه و پدرش محمد هر دو در علم و دانش و
فن مناظره سرآمد بوده‌اند، لذا امام صادق و امام باقر (علیهما‌السّلام) آنان را به این کاروا می‌داشته‌اند.
سایت مجمع جهانی شیعه‌شناسی، برگرفته از مقاله «راویان امام صادق(علیه السلام) ۱»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۱۱/۲۸.
