• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حِقْد (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: کینه.


حِقْد یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای کینه و غضب ثابت است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در خطبه قاصعه از این واژه استفاده نموده است.



حِقْد به معنای کینه، و غضب ثابت است «الحقد: غضب ثابت» جمع آن احقاد و حقود است


مواردی که در نهج البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - أَحْقَادِ - خطبه ۱۹۲ (درباره کینه‌های جاهلیت)

حضرت علی (علیه‌السلام) در خطبه قاصعه فرموده:
«فَأَطْفِئُوا مَا كَمَنَ فِي قُلُوبِكُمْ مِنْ نِيرَانِ الْعَصَبِيَّةِ، وَ أَحْقَادِ الْجَاهِلِيَّةِ، و إنَّمَا تِلْكَ الْحَمِيَّةُ تَكُونُ فِي الْمُسْلِمِ مِنْ خَطَرَاتِ الشَّيْطَانِ»؛
«خاموش کنید آنچه از آتش عصبیّت و کینه‌های جاهلیّت که در قلوب شما پنهان گشته است مسلمان این غضب را درباره خطرات شیطان در قلب خود نگاه می‌دارد». (بابی انت و امّی و نفسی یا امیر المؤمنین).

۲.۲ - أَحْقَادُهُمْ - خطبه ۱۱۰ (درباره اموات)

در رابطه با اموات فرموده:
«قَدْ مَاتَتْ أَحْقَادُهُمْ»؛
«كينه‌ها از دل آنها رفته».

۲.۳ - حِقْد - نامه ۵۳ (خطاب به مالک اشتر)

حضرت (علیه‌السلام) به مالک می‌نویسد:
«أَطْلِقْ عَنِ النَّاسِ عُقْدَةَ كُلِّ حِقْد»؛
«از مردم گره هر کینه را باز کن».
سه مورد از این واژه در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۲۸۹.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۳۸.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۶۸۹.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۵۳، خطبه ۱۹۲.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۶۵، خطبه ۱۸۷.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۸۸، خطبه ۱۹۲.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۴۹.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۱۸.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۳۶.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۳۸۲.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۲۹۱.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۱۳۷.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۵۸، خطبه ۱۱۰.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۲۱۹، خطبه ۱۰۹.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۶۶، خطبه ۱۱۱.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۴۵.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۴۹.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۵۵.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۵۱.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۵.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۲۸.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۷۰۱، نامه ۵۳.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۹۶، نامه ۵۳.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۲۹، نامه ۵۳.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۷۱.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۳۵.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۴۵.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۰، ص۴۱۲.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۱۸۶.    
۳۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۳۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حقد»، ج۱، ص۲۸۹.    






جعبه ابزار