حق - به ضم حاء (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حقّ (به ضمّ اول) از
واژگان نهج البلاغه به معنای نوک استخوان مفصل است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در رابطه با
خداوند و در وصف
پرندگان از این واژه استفاده نموده است.
حقّ (به ضمّ اول) به معنای نوک استخوان مفصل: «الحقّ: راس العظم عند المفصل» جمع آن حقاق (بکسر اوّل) است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در رابطه با خداوند فرموده: «
«فاشهد انّ من شبّهک بتباین اعضاء خلقک و تلاحم حقاق مفاصلهم المحتجبة لتدبیر حکمتک لم یعقد غیب ضمیره علی معرفتک»»
(
شهادت می‌دهم هر کس تو را
تشبیه کند به اعضاء متباین خلق و التیام نوک مفاصل آنها که آن نوک‌ها برای تدبیر حکمت با گوشت و پوست پوشانده شده‌اند، باطن قلب چنین کسی بر
معرفت تو ای خدا، گره نخورده است، تشبیه خیلی عجیب است و عبارات من از شرح آن عاجز است).
(شرح‌های خطبه:
)
اعضاء انسانها با هم متباینند، نوک مفصلهای اعضاء به هم متصل شده و متلائم (متلاحم) گشته و به وسیله گوشت و پوست پوشیده (محتجب) شده تا
حکمت خدا جای خود را بگیرد و همه آن اعضاء حکایت از ترکیب و نیاز و احتیاج دارند، حاشا که خدا دارای چنان صفاتی باشد.
و در وصف پرندگان فرموده: «
«و رکبّها فی حقاق مفاصل محتجبة»»
(ترکیب کرده اعضاء آنها را در نوکهای مفصلهای پوشیده از گوشت و پوست).
که «حقاق» جمع «حقّ» به معنی نوک استخوان مفصل است (شرح‌های خطبه:
)
این لفظ دو بار در «
نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حقّ»، ج۱، ص۲۹۱.
