حفظ زبان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
زبان به لحاظ جایگاه ممتاز در ابراز معانی و مقاصد درونى، از اهمیت ویژه‌اى برخوردار است؛ از این رو، داراى آثار گسترده و متنوع است و به لحاظ این آثار، در
شرع مقدس براى آن
احکامى بسیار و متنوع
تشریع شده است.
زبان خیرخواه بهتر از
مال می‌باشد.
ان اللسان الصالح یجعله الله تعالی للمرء فی الناس، خیر له من المال یورثه من لا یحمده.
آگاه باشید زبان خیرخواهی که خدای تعالی برای
انسان در میان
مردم قرار می‌دهد، بهتر است از مالی که او به عنان
ارث برای کسی بگذارد که سپاسش نمی‌کند.
الا و ان اللسان بضعة من الانسان، فلا یسعده القول اذا امتنع، و لا یمهله النطق اذا اتسع.
هان! بدانید که زبان پاره گوشتی از تن آدمی است، هرگاه آمادگی در انسان نباشد زبان هم یارای سخن گفتن ندارد و در هنگام آمادگی،
گفتار مهلتش نمی‌دهد.
المرء مخبوء تحت لسانه.
مرد در زیر زبان خود نهان است.
اللسان سبع، ان خلی عنه عقر.
زبان، درنده‌ای است که اگر رها شود
زخم زند.
لا تجعلن ذرب لسانک علی من انطقک، و بلاغة قولک علی من سددک.
تیزی زبانت را بر ضد کسی که تو را گویا کرده به کار مگیر و شیوایی
گفتارت را بر ضد کسی که سخنورت نموده صرف مکن.
الکلام فی وثاقک ما لم تتکلم به؛ فاذا تکلمت به صرت فی وثاقه، فاحزن لسانک کما تخزن ذهبک و ورقک. فرب کلمة سلبت نعمة و جلبت نقمه.
تا نگفته‌ای سخن را در بند خودداری و چون گفتی خود را در بند سخن انداختی، بنابراین زبانت در خزینه حفظ کن، چون زر و سیمت. چه بسا یک کلمه
نعمتی را برباید و
نقمت و بلایی را بیاورد.
من علم ان کلامه من عمله، قل کلامه الا فیما یعینه.
هر که بداند که گفتارش از
کردار او است (و بازخواست خواهد شد) کم گوید مگر در آن چه به کارش آید.
لا تجعلن درب لسانک علی من انقطک، و بلاغة قولک علی من سددک.
بر آن کس که تو سخن آموخت
زخم زبان مزن، به آن کس که تو را
بلاغت آموخت رسایی
گفتار خویش منما.
لا تظنن بکلمة خرجت من احد سوءا، و انت تجدلها فی الخیر محتملا.
هر سخنی که از دهان کسی خارج می‌شود تا احتمال درستی و نیکی در آن است آن را حمل بر
فساد مکن.
لا خیر فی الصمت عن
الحکم؛ کما انه لا خیر فی القول بالجهل.
در خاموشی گزیدن از
گفتار حکمت آمیز خیر و خوبی نیست، همانگونه که در
گفتار نابخردانه.
انما الاجر فی القول باللسان، و العمل بالایدی و الاقدام.
همانا
اجر و
ثواب در
گفتار با
زبان و
کردار با دست‌ها و پاهاست.
رب قول انفذ من صول.
بسا
گفتاری که مؤثرتر از یورش است.
من اسرع الی الناس بما یکرهون، قالوا فیه بما لا یعلمون.
آن کس که در گفتن سخنان ناپسند به مردم که باعث رنجش آن‌ها است پروا نکند، در مورد او چیزهایی گویند که نمی‌دانند.
(یا بنی! ) ایاک ان تذکر من الکلام ما یکون مضحکا، و ان حکیت ذلک عن غیرک.
(فرزندم!) از گفتن سخن (بی محتوایی که) خنده می‌آورد بر حذر باش، گرچه آن را از دیگری نقل کنی.
لسان العاقل ورا قلبه، و قلب الاحمق ورا لسانه.
قلب احمق در دهان او، زبان
عاقل در قلب او قرار دارد.
هانت علیه نفسه، من امر علیها لسانه.
کسی که زبانش را امیر خود کند، به
شخصیت خود
اهانت کرده است.
من اکثر اهجر، و من تکفر ابصر.
هر که پر گوید هذیان گوید و هر که
اندیشه کند
بینا گردد.
الصادق علی شفا منجاة و کرامة، و الکاذب علی شرف مهواة و مهانة.
راستگو در آستانه
نجات و بزرگواری است و
درغگو در لبه پرتگاه و خواری.
بکثرة الصمت تکون الهیبة.
با خاموشی بسیار،
هیبت و شکوه در آدمی پدید می‌آید.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «حفظ زبان».
