• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حَسَک (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حَسَک (به فتح حاء و سین) از مفردات نهج البلاغه به معنای گیاهی است که میوه سختی دارد و به پشم گوسفندان می‌چسبد.
حضرت علی (علیه‌السلام) در رابطه با بی‌اعتبار بودن دنیا از این واژه استفاده نموده است.



حَسَک گیاهی است که میوه سختی دارد و به پشم گوسفندان می‌چسبد.


برخی از مواردی که در نهج البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - حَسَک - خطبه ۲۲۳ (موعظه)

حسک گیاهی است که میوه سختی دارد و به پشم گوسفندان می‌چسبد ولی ظاهرا مراد امام (علیه‌السلام) از آن «خار» است، حضرت در خطبه‌ای فرمودند:
«وَاللهِ لاََنْ أَبِيتَ عَلَى حَسَک السَّعْدَانِ مُسَهَّداً، أَوْ أُجَرَّ فِي الاَْغْلاَلِ مُصَفَّداً، أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ أَنْ أَلْقَى اللهَ وَرَسُولَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ظَالِماً لِبَعْضِ الْعِبَادِ»
«به خدا قسم اگر بر روی خار سعدان شب را بی‌خواب به روز آورم و یا به زنجیر بسته در روی زمین کشیده شوم بر من خوشتر است از آنکه روز قیامت خدا و رسول را ملاقات کنم در حالی‌که به بعض بندگان ظلم کرده باشم». سعدان گیاهی است که خارهای سه شعبه دارد.

۲.۲ - حَسَكَهُ - خطبه ۲۲۰ (درباره دنیا)

در رابطه با بی‌اعتبار بودن دنیا فرموده:
«فَبَيْنَا هُوَ يَضْحَكُ إِلَى الدُّنْيَا ... إِذْ وَطِىءَ الدَّهْرُ بِهِ حَسَكَهُ»؛
«می‌بینی در وقتی که انسان به دنیا می‌خندد ... دنیا خار خود را بر او فرو برد».
این کلمه دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۲۷۴.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۲۶۲.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۶۴۷.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۵۵۳، خطبه ۲۲۳.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۴۳، خطبه ۲۱۹.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۴۶، خطبه ۲۲۴.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۴۱.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۵۴.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۵۵.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۴۰۰.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۲۹۰.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۲۴۵.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۵۴۳، خطبه ۲۲۰.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۳۵، خطبه ۲۱۶.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۴۱، خطبه ۲۲۱.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۳۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۱۰.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۱۹.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۳۳۴.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۲۳۷.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۵۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حسک»، ج۱، ص۲۷۴.    






جعبه ابزار