حسن بن علی‌نقی برغانی صالحی حائری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حسن بَرَغانی، عالم
شیعی مقیم
حرمین و نویسنده
بقیع الغرق د است.
شیخ حسن فرزند شیخ علی‌نقی برغانی صالحی حائری از دانشوران مبارز شیعه است که در۱۳۱۰ق. در
کربلا زاده شد. خاندان او به
آل صالحی ، شاخه‌ای از خاندان
برغانی ، شهرت دارند.
پدرش میرزا علی‌نقی (م.۱۳۲۰ق.) علوم اسلامی را در کربلا تدریس می‌کرد و
بدائع الاصول را در
اصول فقه نوشت.
شیخ حسن صالحی مقدمات علوم و بخشی از سطح را در کربلا فرا‌گرفت.
سپس با شیخ
عیسی برغانی ، فرزند
شهید ثالث ، به
قزوین هجرت کرد و
فقه و
اصول را از او آموخت. سپس به
زنجان رفت و از دانشوران آن دیار دانش آموخت. سپس به کربلا بازگشت و از
میرزا محمد تقی شیرازی (م.۱۳۳۸ق.)،
مرجع و رهبر
انقلاب عراق (۱۹۲۰م.)
بهره برد و در انقلاب عراق مشارکت فعال ورزید و در گریز از انگلیسی‌ها به
ایران آمد. او را از پایه‌گذاران
مجلس انقلاب عراق در
کربلا دانسته‌اند.
در مسئله
فلسطین نیز با سیاست‌های
صهیونیسم مخالفت نمود و خطر آنان را گوشزد کرد. در
فتنه ضد ایرانی شیعی اخراج ایرانیان از
عراق به
سال ۱۳۹۱ق. به
ایران پناه آورد و مقیم
تهران شد. بخشی از عمرش را به
عبادت و
اعتکاف گذراند و در کربلا و
سامرا و گاه در
مکه و
مدینه به
تعبد و
تنسک پرداخت.
سرانجام روز دوشنبه ۵
شعبان ۱۴۰۱ق. در
تهران درگذشت و جسدش به آرامگاه خانوادگی‌اش در
قزوین منتقل شد.
شیخ حسن برغانی کتاب
بقیع الغرقد را درباره
تخریب بقاع بقیع در روزگار سلطه
آل سعود نوشته است. نام دیگر این کتاب
فضائل البقیع است
و هنوز به چاپ نرسیده است. برغانی قسمتی از کتاب را هنگامی که در مدینه اقامت داشته، نوشته است. موضوع کتاب درباره تاریخ
قبرستان بقیع از آغاز تأسیس در روزگار پیامبر-صلی الله علیه وآله - تا عصر نویسنده است. وی بقاع و تاریخ آن‌ها را ضبط کرده و سپس از حمله اول
وهابیت به این قبرستان در سال‌های ۱۲۱۸-
۱۲۲۱ق. سخن رانده و تعمیرات و بازسازی‌های بعدی بقیع را توضیح داده است. به گفته او، در حمله دوم وهابیان به سال‌های ۱۳۴۳-۱۳۴۴ق. پس از
مقاومت ۱۰ ماهه مردم، شهر
مدینه سقوط کرد و وهابیان فجایع بسیار مرتکب شدند و بقیع را در
روز ۸
شوال سال ۱۳۴۴ق. ویران کردند و نفائس بقاع شیعه را به
غارت بردند. برغانی در فصل آخر کتابش قصاید شاعران شیعه را در بازگویی این تخریب‌ها آورده است. نسخه خطی این اثر نزد
عبدالحسین شهیدی ، از محققان و نویسندگان مقالات اعلام
دائرة المعارف تشیع ، نگهداری می‌شود.
بقیع الغرقد فی دراسة شامله:محمد امین امینی (م.۱۳۴۱ق.)، تهران، مشعر، ۱۴۲۸ق؛حوزه علمیه تاریخ، ساختار، کارکرد:گروه مؤلفان، تهران، کتاب مرجع، ۱۳۹۰ش؛دائرة المعارف تشیع:زیر نظر سید جوادی و دیگران، تهران، نشر شهید سعید محبی، ۱۳۷۵ق؛مستدرکات اعیان الشیعه:سید حسن امین، بیروت، دار التعارف، ۱۴۰۸ق؛موسوعة البرغانی فی فقه الشیعه:محمد صالح برغانی حائری (م.۱۲۷۱ق.)، به کوشش صالحی، تهران، نشر شهید سعید محبی، ۱۳۷۵ش؛موسوعة طبقات الفقهاء:جعفر سبحانی، قم، مؤسسه امام صادق علیه‌السلام، ۱۴۱۸ق.
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، برگرفته از مقاله«حسن بَرَغانی».
