حَسَد (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَسَد (به فتح حاء و سین) از
مفردات نهج البلاغه به معنای بدخواهی و آرزوی زوال
نعمت و
سعادت دیگران است.
حضرت علی (علیهالسلام) درباره
حسادت و شباهتش با آتش، آفت دوستی و
خودپسندی و دشمن
عقل انسان، از این واژه استفاده نموده است.
حَسَد به معنای یکبار به معنای بدخواهی و آرزوی زوال نعمت و
سعادت دیگران، آمده است. به اعتقاد
راغب «
حسد» هنگامی که با سعی در از بین بردن نعمت دیگران توام باشد، گناه بودنش حتمی خواهد بود؛ زیرا این موضوع اعمال حسد است.
واژهی «
حسّاد،
حسدة» جمع حاسد است.
برخی از مواردی که در
نهج البلاغه استفاده شده به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) در خصوص صفت اخلاقی مذموم که از آن به آتش تعبیر شده است، میفرماید:
«لاَ تَحَاسَدُوا، فَاِنَّ الْحَسَدَ یَاْکُلُ الاِْیمَانَ کَمَا تَاْکُلُ النَّارُ الْحَطَبَ»؛
«حسد نورزید که حسد ایمان را به باد میدهد آنچنان که آتش هیزم را خاکستر میکند».
امام (علیهالسلام) درباره حسادت و آفت دوستی فرمودهاند:
«حَسَدُ الصَّدِیقِ مِنْ سُقْمِ الْمَوَدَّةِ»؛
«حسادت نسبت به دوست، دلیل بیماری دوستی است».
حضرت (علیهالسلام) نسبت به خودپسندی، دشمن عقل انسان میفرماید:
«عُجْبُ الْمَرْءِ بِنَفْسِهِ اَحَدُ حُسَّادِ عَقْلِهِ»؛
«خودپسندی، دشمن عقل و یکی از حسودان نسبت به آن است».
امام (صلواتاللهعلیه) در مورد حسادت، آفت سلامتی فرموده است:
«الْعَجَبُ لِغَفْلَهِ الْحُسَّادِ عَنْ سَلاَمَهِ الْاَجْسَادِ!»؛
«از غفلت حسودان نسبت به سلامتی تن خویش در شگفتم، (چرا که حسد
انسان را بیمار میسازد)».
این واژه ۱۵ بار در «
نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حسد»، ص۲۷۱-۲۷۲.