حبس قاتل شخص مستأمن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حبس قاتل شخص مستأمن از مباحث فقهی و حقوقی و درباره حکم زندانیکردن کافری است که از مسلمانان امان (زنهار) گرفته باشد. اگر ما
حبس را نوعی
تعزیر حساب کنیم، میتوان
قاتل را زندانی کرد.
۱. حدّثنا سعید، قال: «نا عبداللّه بن مبارک، عن معمر، عن زیاد بن مسلم، ان رجلا قدم من الهند بامان الی عدن،
فقتله رجل باخیه، فکتب فیه الی عمر بن عبد العزیز، فکتب عمر ان لا تقتلوه به، و خذوا منه الدیة و ابعثوا بها الی ذرّیّته، و امر به فسجن؛
زیاد بن مسلم بیان داشت که مردی از
هند با امان (زنهار) به
عدن وارد شد. فرد دیگری در برابر کشتن برادرش به دست این مستامن، او را کشت. در این مورد برای عمر بن عبدالعزیز نامه نوشتند او در پاسخ نوشت که: او را نکشید. از او
دیه بگیرید و برای
خانوادۀ مقتول بفرستید. بعد دستور داد
قاتل را زندانی کنند».
۲. حدّثنا ابوبکر، قال: «حدّثنا ابن مهدی، عن سفیان، عن یوسف بن یعقوب، انّ رجلا من المشرکین
قتل رجلا من المسلمین، ثم دخل بامان،
فقتله اخوه، فقضی علیه عمر بن عبدالعزیز بالدیة، و جعله علیه فی ماله، و حبسه فی السجن، و بعث بدیته الی ورثته من اهل الحرب؛
مشرکی، مسلمانی را کشت آنگاه با امان وارد بلاد اسلامی شد، که برادر
مقتول او را کشت. عمر بن عبدالعزیز دستور داد
قاتل از مال خودش دیه بپردازد و او را زندانی کرد. بعد پول دیه را برای ورثهاش- که حربی بودند- فرستاد».
از نظر
شیعه اختلافی نیست که
مسلمان در برابر مستامن قصاص نمیشود، ولی تعزیر میشود؛ چون تساوی در
دین از شروط قصاص است. امّا در مورد دیه، باید دیۀ
ذمّی پرداخت شود. پس اگر بر مستامن عنوان ذمّی صادق باشد ادلّه شامل او هم میشود. از این رو، دیه واجب است.
امّا در مورد حبس، ملاک آن است که بتوانیم حبس را نوعی تعزیر بدانیم.
• طبسی، نجمالدین، حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص۱۰۹-۱۱۰.