حبس با یک شاهد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حبس با یک شاهد از مباحث فقهی و حقوقی و درباره ثبوت یا عدم ثبوت زندانی‌کردن متهم با
شهادت یک شاهد بحث می‌کند. فقهای شیعه و سنی در این باره اختلاف نظر دارند اما به طور کلی می‌توان گفت با یک شاهد قصاص و دیه ثابت نمی‌شود، اما اتهام به سبب آن محقق می‌شود که در این صورت تا شش روز زندانی می‌شود.
آیا حبس با یک شاهد صورت می‌گیرد یا نه؟ برای پاسخ به این سؤال به اقوال برخی از فقهای اهل سنت و
شیعه اشاره می‌کنیم:
۱. شیبانی: در
حدود و
قصاص کفالت پذیرفته نمی‌شود و در موارد حدود و قصاص
حبس وجود ندارد، مگر آن که دو شاهد و یا یک شاهد عادل - که قاضی او را می‌شناسد- در مورد آن شهادت دهد…
۲.
مدوّنة الکبری: پرسیدم: به نظر تو اگر شاهدی بر قتلی- چه
خطا و چه
عمد- شهادت بدهد آیا آن کسی که به ضرر او شهادت داده شده، زندانی می‌شود تا از آن شاهد سؤال شود؟
گفت: در صورتی که شهادت بر
قتل خطایی باشد، زندانی نمی‌شود؛ زیرا دیه بر عهدۀ
عاقله است. امّا در عمد، زندانی می‌شود تا در مورد شاهد تحقیق شود. پس اگر تزکیه شد، مورد از موارد
قسامه خواهد بود و اگر
تزکیه نشد قسامه‌ای در کار نیست.
گفتم: قول
مالک نیز همین است.
فقیهان شیعه - در باب ادّعای قتل و آن چه به سبب آن ثابت می‌شود- به این مساله پرداخته و فتوا داده‌اند بر اینکه قتل و آنچه موجب قصاص می‌شود، ثابت نمی‌شود، مگر با شهادت دو مرد یا با شهادت یک مرد و دو زن- همان‌طور که در
مبسوط آمده و از
فاضل نقل شده است. ولی
ابن جنید،
ابو الصلاح و شیخ در نهایه و
قاضی ابن برّاج و
علّامه در
مختلف الشیعة قائلند که، با شهادت یک مرد و دو زن، تنها
دیه ثابت می‌شود نه قصاص.
• طبسی، نجم‌الدین، حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص۴۵-۴۶.
