حاجُّوکَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حاجُّوکَ: (فَاِنْ حَاجُّوکَ)«حاجُّوکَ» از مادّه
«مُحاجّه» در
لغت به معنای بحث، گفتگو، استدلال و دفاع از یک عقیده یا یک مساله است.
(فَإنْ حَآجُّوكَ فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِيَ لِلّهِ وَمَنِ اتَّبَعَنِ وَقُل لِّلَّذِينَ أُوْتُواْ الْكِتَابَ وَالأُمِّيِّينَ أَأَسْلَمْتُمْ فَإِنْ أَسْلَمُواْ فَقَدِ اهْتَدَواْ وَّإِن تَوَلَّوْاْ فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلاَغُ وَاللّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ) (اگر با تو، به گفتگو و ستیز برخیزند، با آنها مجادله نکن؛ و بگو: «من و پیروانم، با تمام وجود در برابر
خداوند و فرمان او، تسلیم شده‌ایم.» و به آنها که اهل کتابند [
یهود و نصاری] و عوامان [
مشرکان] بگو: «آیا شما هم تسلیم شده‌اید؟» اگر در برابر فرمان و منطق حق، تسلیم شوند، هدایت می‌یابند؛ و اگر سرپیچی کنند، نگران مباش؛ زیرا وظیفه تو، تنها
ابلاغ رسالت است؛ و
خدا نسبت به اعمال و عقاید بندگان، بیناست.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: مراد از محاجه کردن
اهل کتاب، احتجاج در امر اختلاف است، به اینکه مثلا بگویند اختلاف ما از
غرور و
بغی و ستمگری نیست، و چنان نیست که با روشن شدن حق، در آن اختلاف کنید، بلکه
عقل و فهم ما و اجتهادی که در به دست آوردن حقایق
دین کرده‌ایم ما را به این اختلاف کشانیده، و در همین راهی که انتخاب کرده‌ایم تسلیم حق تعالی هستیم، و آنچه هم که تو ای
محمد انتخاب کرده‌ای و به سوی آن دعوت می‌کنی از این قبیل است، عقل ما اینطور و عقل تو آن طور حکم کرده، و هر دو تسلیم خدائیم و یا محاجه‌ای شبیه به این کنند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «حاجُّوکَ»، ص۱۷۵.
