جُفاء (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جُفاء: (فَیَذْهَبُ جُفآءً) کلمه
«جُفاء» به معنای پرتاب شدن و بیرون پریدن است.
(أَنزَلَ مِنَ السَّمَاء مَاء فَسَالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِهَا فَاحْتَمَلَ السَّيْلُ زَبَدًا رَّابِيًا وَمِمَّا يُوقِدُونَ عَلَيْهِ فِي النَّارِ ابْتِغَاء حِلْيَةٍ أَوْ مَتَاعٍ زَبَدٌ مِّثْلُهُ كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللّهُ الْحَقَّ وَالْبَاطِلَ فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفَاء وَأَمَّا مَا يَنفَعُ النَّاسَ فَيَمْكُثُ فِي الأَرْضِ كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللّهُ الأَمْثَالَ) (
خداوند از
آسمان آبی فرو فرستاد؛ و از هر درّه و رودخانه‌ای به‌اندازه آنها سیلابی جاری شد؛ سپس سیلاب بر روی خود کفی حمل کرد؛ و همچنین از آنچه در کوره‌ها، برای به دست آوردن زینت آلات یا وسایل زندگی،
آتش بر آن می‌افروزند، کف‌هایی مانند آن به وجود می‌آید- خداوند برای،
حق و
باطل چنین مثالی می‌زند- سرانجام کف‌ها به بیرون پرتاب می‌شوند، ولی آنچه به مردم سود می‌رساند [
آب یا فلزّ خالص] در زمین می‌ماند؛ خداوند اینچنین مثال می‌زند!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه جفاء که با مد خوانده می‌شود بر وزن غثاء و معنای اصلی آن همز است و به معنای انداختن است، مثلا می‌گویند جفا الوادی، جفاء معنایش این است که مسیل کف انداخت، و یا می‌گویند جفات الرجل معنایش این است که من آن مرد را در
کشتی به
زمین افکندم، و یا می‌گویند: اجفات القدر بزبدها معنایش این است که کف را از دیک گرفتم.
فراء گفته: هر چیزی که بعضی از اجزایش به بعضی دیگر منضم شود در لغت عرب بر وزن فعال می‌آید، مانند حطام، قماش، غثاء و جفاء.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «جُفاء»، ص۱۶۵.
