جودی و کشتی نوح (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
این
آیه از رساترین و
بلیغ‌ترین آیات قرآن است كه از
عصر پیامبر تا كنون سخن‌شناسان و ادیبان را به
تحسین و
تعجّب واداشته است.
استقرار
کشتی نوح (علیه‌السلام) بر روی
کوه جودی، بعد از پایان
توفان:
•«وقیل یـارض ابلعی ماءک ویـسماء اقلعی وغیض الماء وقضی الامر واستوت علی الجودی وقیل بعدا للقوم الظــلمین
و (پس از غرق
کافران طبق
اراده حتمى خدا) گفته شد: اى
زمین آب خود فرو بر، و اى
آسمان (از ریزش خود) باز ایست؛ و آب (در زمین) فرو شد و كار (حتمى
هلاکت كفار) پایان یافت و
کشتی بر (
کوه)
جودی قرار گرفت و (از جانب حق یا
فرشتگانش) گفته شد:
مرگ و دورى (از
رحمت حق) بر ظالمان باد!»
در
روایات آمده است كه شش
ماه تمام (از آغاز
ماه رجب تا پایان
ماه ذی الحجة و به روایتى از دهم
ماه رجب تا
روز عاشورا) این كشتى سرگردان بودو نقاط مختلفى و حتى طبق پاره‌اى از روایات سر زمین
مکه و اطراف خانه
کعبه را سیر كرد. سرانجام فرمان پایان مجازات و بازگشت
زمین به حالت عادى صادر شد.
آیه فوق چگونگى این فرمان و جزئیات و نتیجه آن را در عبارات بسیار كوتاه و مختصر و در عین حال فوق العاده رسا و زیبا در ضمن شش جمله بیان مى‌كند و مى‌گوید: به زمین دستور داده شد، اى زمین آبت را در كام فرو بر! (وَ قِیلَ یا أَرْضُ ابْلَعِی ماءَكِ). و به آسمان دستور داده شد اى آسمان دست نگهدار (وَ یا سَماءُ أَقْلِعِی) و آب فرو نشست (وَ غِیضَ الْماءُ). و كار پایان یافت (وَ قُضِی الْأَمْرُ). و كشتى بر دامنه كوه جودى پهلو گرفت (وَ اسْتَوَتْ عَلَى الْجُودِی) در این هنگام گفته شد: دور باد قوم ستمگر! (وَ قِیلَ بُعْداً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِینَ). تعبیرات آیه فوق بقدرى رسا و دلنشین است و در عین كوتاهى گویا و زنده، و با تمام زیبایى آن قدر تكان دهنده و كوبنده است كه به گفته جمعى از
دانشمندان عرب این آیه
فصیح‌ترین و
بلیغ‌ترین آیات قرآن محسوب مى‌شود، هر چند همه آیات قرآن در سر حد
اعجاز از فصاحت و بلاغت است. شاهد گویاى این سخن همان است كه در روایات و تواریخ اسلامى مى‌خوانیم كه گروهى از
کفار قریش، به مبارزه با قرآن برخاستند و تصمیم گرفتند آیاتى همچون آیات قرآن ابداع كنند، علاقمندان‌شان براى مدت چهل
روز بهترین غذاها و مشروبات مورد علاقه آنان بر ایشان تدارك دیدند، مغز
گندم خالص،
گوشت گوسفند و
شراب كهنه! تا با خیال راحت به تركیب جمله‌هایى همانند قرآن بپردازند!.اما هنگامى كه به آیه فوق رسیدند، چنان آنها را تكان داد كه بعضى به بعض دیگر نگاه كردند و گفتند این سخنى است كه هیچ كلامى شبیه آن نیست، و اصولا شباهت به كلام مخلوقین ندارد، این را گفتند و از تصمیم خود منصرف شدند و مایوسانه پراكنده گشتند.
امام صادق (علیه‌السلام) فرمود: روزى كه كشتى نوح بر كوه نشست،
روز نوروز بود.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «جودی و کشتی نوح».
