جودهپور
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جودهپور، مرکز شهرستان جودهپور در ایالت راجستان در شمال
هند است.
در ۸۶۴/۱۴۵۹، رائوجودهه این شهر را در ایالت قدیمی ماروار، یکی از ایالت‌های راجپوتهای
هند، بنیان گذاشت که نام شهر از نام وی گرفته شده است.
در دوره حکومت جلال‌الدین محمداکبرشاه (حک: ۹۶۳ـ ۱۰۱۴)، جودهپور یکی از ۲۵ سرکار ملک گجرات و متعلق به ولایت ماروار از
صوبه اَجْمیر بود
و قلعه جودهپور نیز یکی از مهم‌ترین قلعه‌های ولایت ماروار به‌شمار می‌رفت.
اکبرشاه در ۹۸۰، مالدیو، راجای جودهپور، را سرکوب کرد. پسر مالدیو، که پس از پدر حاکم ماروار شده بود، به آزار
مسلمانان جودهپور پرداخت ولی اکبرشاه او را فراری داد.
اورنگزیب (۱۰۶۸ـ ۱۱۱۸) پس از سرکوبی شورش قوم راتهور/ راتور جودهپور،
حسن علی‌خان بهادر و خان‌جهان بهادر را مأمور ضبط ولایت جودهپور کرد.
در اواخر
حکومت اورنگزیب، راجپوتهای جودهپور و اودی‌پور دوباره شورش کردند. حاکم جودهپور، به سبب بستن بعضی مساجد و تعمیر و احداث معابد و ممانعت از برخاستن بانگ
اذان، مورد
خشم اورنگزیب قرار گرفت. اورنگزیب به جودهپور حمله کرد و اموال راجپوتها را
غارت و زنان و فرزندان و رعایای آنها را
اسیر نمود و روستاهای آنان را سوزاند. سپس قاضی‌القضات را به جودهپور فرستاد تا اهالی آنجا را از
احکام شرعی آگاه گرداند و مساجد را تعمیر و بتخانه‌ها را تخریب کند. از آن پس، بانگ اذان دوباره در آنجا بلند شد
در ۱۲۳۳/۱۸۱۷، در دوره تسلط بریتانیا بر
هند، جودهپور ایالتی راجپوت‌نشین بود. در این زمان، چارلز متکاف، از سوی بریتانیا، چند ماهی در دهلی مستقر شد و فقط با ادامه حکومت ایالاتی موافقت کرد که راجپوت‌نشین بودند، از جمله جودهپور
در ۱۳۲۸ ش/ ۱۹۴۹، پس از استقلال هند، جودهپور
صوبه‌ای در ایالت راجستان هند شد.
(۱) محمد بختاورخان، مرآه العالم: تاریخ اورنگزیب، چاپ ساجده س. علوی، لاهور ۱۹۷۹؛
(۲) عبدالقادربن ملوك شاه بداؤنی، منتخب التواریخ، تصحیح احمدعلی صاحب، چاپ توفیق ه. سبحانی، تهران ۱۳۷۹ـ۱۳۸۰ ش؛
(۳) محمدهاشم خافی‌خان نظام‌الملكی، منتخب‌اللباب ، ج ۲، چاپ كبیرالدین احمد، كلكته ۱۸۷۴؛
(۴) صمصام‌الدوله شاهنوازخان، مآثرالامرا، كلكته ۱۸۸۸ـ۱۸۹۱؛
(۵) ابوالفضل‌بن مبارك علاّ می، آئین‌اكبری، چاپ سنگی لكهنو ۱۸۹۲ـ۱۸۹۳؛
(۶) همو، اكبرنامه، چاپ آغا احمدعلی، كلكته ۱۸۷۷ـ۱۸۸۶؛
(۷) علیمحمدخان بهادر دیوان گجرات، مرآت احمدی، چاپ عبدالكریم‌بن نورمحمد و رحمه اللّه‌بن فتح محمد، چاپ سنگی بمبئی ۱۳۰۶ـ۱۳۰۷؛
(۸) EI ۲, s.v. "Djodhpur" (by C. Collin Davies);
(۹) The Imperial gazetteer of India , vol.۱۴, Oxford: Claren don press, ۱۹۰۸, repr. New Delhi: Today & Tomorrow's Printers & Publishers,
[۱] ;
(۱۰) B.L.C.Johnson, Geographical dictionary of India, New Delhi ۲۰۰۲;
(۱۱) Vincent A. Smith, The Oxford history of India , ed. Percival Spear, Oxford ۱۹۵۸.
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «جودهپور »، شماره۵۱۸۱.
